Stacje meteorologiczne w Polsce

Najważniejsze stacje meteorologiczne w Polsce – jak działają oraz gdzie występują?

Czy wiesz co to jest IMGW-PIB? Jest to Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej -Państwowy Instytut Badawczy. Od 1919 roku prognozuje pogodę, przeprowadza analizy, a także realizuje prace badawcze, dzięki którym stacje meteorologiczne mogą działać sprawnie i przewidywać różne zjawiska meteorologiczne z dużą dokładnością.

W Polsce działa 63 stacje meteorologiczne należące do IMGW. Są one rozmieszczone w całym kraju, a najważniejsze oddziały znajdują się w:

• Warszawie – stacja meteorologiczna znajduje się na ul. Podleśnej 6.
• Białymstoku – stacja meteorologiczna znajduje się na ul. Ciołkowskiego 2/3.
• Gdyni – stacja meteorologiczna znajduje się na ul. Jerzego Waszyngtona 42.
• Katowicach – stacja meteorologiczna znajduje się na ul. Bratków 10.
• Krakowie – stacja meteorologiczna znajduje się na ul. Piotra Borowskiego 14.
• Poznaniu – stacja meteorologiczna znajduje się na ul. Dobrowskiego 174/176.
• Wrocławiu – stacja meteorologiczna znajduje się na ul. Parkowej 30.

Podstawowym zadaniem, jakie ma do wykonania IMGW jest informowanie społeczeństwa o przewidywanych zmianach pogodowych mogących zagrozić zdrowiu, życiu, jak i przyczynić się do utraty majątku. Aktualna pogoda w Polsce jest na bieżąco monitorowana, analizowana i sprawdzana pod kątem zmian klimatycznych. Dzięki temu Instytut na bieżąco wie o zbliżających się zagrożeniach. Posiada on niezbędną infrastrukturę, czyli m.in. stacje meteorologiczne, dzięki którym każdy obywatel Polski może być na bieżąco informowany o warunkach atmosferycznych.

Dzisiejsze zmiany klimatyczne są bardzo niepokojące, dlatego IMGW ma pełne ręce roboty. Pogoda wpływa na życie, ekonomię, jak i gospodarkę, a anomalnie mogą spowodować poważne straty. Eksperci zatrudniani w Instytucje stale poddają analizie modele prognoz oraz poszukują nowych rozwiązań, dzięki którym stacje meteorologiczne w Polsce będą mogły działać z jeszcze większą dokładnością.

Oprócz tego, że IMGW posiada 63 stacje hydrologiczno-meteorologiczne, ma również w zanadrzu:

• 850 stacji klimatologicznych i opadowych,
• 860 stacji wodowskazowych,
• 3 stacje aerologiczne,
• 8 radarów meteorologicznych,
• 12 stacji lokalizujących wyładowania atmosferyczne.

Na Kasprowym Wierchu działa Wysokogórskie Obserwatorów Meteorologiczne

IMGW-PIB stworzyło placówkę badawczą unikatową w skali całej Polski. Na Kasprowym Wierchu działa innowacyjna stacja meteorologiczna, która pozyskuje dane do celów synoptycznych, meteorologicznych i hydrologicznych pozwalających na opracowywanie pogody dla całej Polski. Prognozy, które tworzone są w tej stacji, trafiają przede wszystkim do mieszkańców Zakopanego, jak i okolicznych wiosek. W związku z tym, że turyści przez cały rok odwiedzają zimową stolicę Polski, warto, aby wiedzieli o sprawdzonym źródle informacji pogodowej, jakim jest stacja meteorologiczna na Kasprowym Wierchu.

Wysokogórskie Obserwatorów Meteorologiczne prowadzi obserwacje pogodowe przez całą dobę od 22 stycznia 1938 roku.

Najstarsza stacja meteorologiczna w Polsce powstała w Krakowie

1 maja 1792 roku zaczęła działać stacja meteorologiczna w Krakowie, która jest jednocześnie jedną z najstarszych w całej Polsce. Należy do Stacji Naukowej Zakładu Klimatologii Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Składa się z dwóch stacji pomiarowych:

• historycznej – znajduje się przy oknie na II piętrze budynku,
• klimatologicznej– działa od 1958 roku w Ogrodzie Botanicznym.

Stacja Meteorologiczna powstała w Obserwatorium Astronomicznym znajdującym się przy Ogrodzie Botanicznym przy ulicy Kopernika w Krakowie. Ten nowoczesny instytut badawczy prowadził przez lata bogate działania obserwacyjne, badawcze, naukowe i publicystyczne.

Czy powstaną nowe stacje meteorologiczne w Polsce?

Zapotrzebowanie na precyzyjne informacje pogodowe w każdym regionie Polski wzrasta z roku na rok. Każdy mieszkaniec chce być informowany w sposób bardzo szczegółowy o tym, jaka pogoda będzie obowiązywała w jego miejscowości przez najbliższe kilka dni. Tylko jeżeli stacje meteorologiczne działają sprawnie i są rozmieszczone w różnych zakątkach Polski, pozyskiwane z nich dane mogą być szczegółowe.

Jak już wspomnieliśmy, w Polsce działa 63 stacje meteorologiczno-hydrologiczne należące do IMGW. Okazuje się, że polskie gminy są zainteresowane budową własnych stacji meteorologicznych, ale aby inwestycja mogła się udać, potrzebne są nie tylko finanse, ale również wsparcie merytoryczne. Gminy w wielu regionach są w stanie samodzielnie podołać kosztom zbudowania stacji meteorologicznej, ale nie mają dostatecznej wiedzy do tego, aby w prawidłowy sposób analizować pozyskiwane z nich dane. Chcą pozyskać tę pomoc od rządowych instytucji, w tym od IMGW.

Koszt budowy profesjonalnej stacji meteorologicznej to od 45 do 55 tysięcy złotych, nie wliczając w to ceny gruntu. Szczególnie zainteresowana budową jest Wielkopolska Izba Rolna, która uważa, że większe zagęszczenie stacji meteorologicznych może przyczynić się do precyzyjnego określania zjawisk pogodowych, w tym suszy rolniczej.

Z wielu wypowiedzi urzędników IMGW pojawiających się w sieci wynika, że ciągle podejmują nowe współprace z samorządami i nie odmawiają pomocy tym wszystkim, którzy chcą przyczyniać się do rozwoju sieci stacji meteorologicznych w Polsce.

Jak działa System Monitorowania i Osłony Kraju?

IMGW na przestrzeni swojej działalności wprowadził szereg programów, a jednym z najważniejszych jest System Monitorowania i Osłony Kraju, w skrócie SMOK, który w 2011 roku zmienił nazwę na Informatyczny System Osłony Kraju, w skrócie ISOK. Jego zadaniem jest ostrzeganie przed klęskami żywiołowymi, ze szczególnym uwzględnieniem powodzi. Działa od 1999 roku i składa się z 1100 instalacji, dzięki którym możliwe jest analizowanie sytuacji pogodowej w całym kraju. Największe zagęszczenie urządzeń znajduje się na południu Polski, ze względu na większe ryzyko powodzi niż na północy. Miejsca szczególnie narażone na powodzie, a także tereny górskie są monitorowane co godzinę, a na północy Polski pomiary wykonywane są co 3 godziny.

Jakie znaczenie dla całego kraju mają stacje meteorologiczne?

Stacje meteorologiczne, czyli miejsca, gdzie wykonywane są pomiary oraz obserwacje meteorologiczne, zostały wyposażane w nowoczesne systemy pomagające zbierać informacje o pogodzie w danym regionie.

Podstawowa stacja meteorologiczna składa się z:

• klatki meteorologicznej z kompletem termometrów,
• wiatromierzy,
• deszczomierzy,
• termometrów gruntowych,
• heliografów,
• przyrządów do pomiarów promieniowania słonecznego.

Na całym obszarze zajmowanym przez stacje meteorologiczne w Polsce wykonywane są pomiary:

• temperatury powietrza – 2 metry nad poziomem gruntu, a także na wysokości 5 cm nad poziomem gruntu,
• wilgotności powietrza – 2 metry nad poziomem gruntu,
• ciśnienia powietrza,
• wysokości opadów atmosferycznych,
• czasu usłonecznienia,
• widoczności.

Warto również wiedzieć, w jakich godzinach zbierane są informacje pogodowe. Jeżeli chodzi o obserwacje synoptyczne na całej kuli ziemskiej to odbywają się one dla Polski w godzinach 01, 04, 07, 10, 13, 16, 19 i 22. Natomiast obserwacje wykorzystywane do potrzeb klimatologii przeprowadzane są o godzinie 7:00, 13:00 i 19:00.