Przedszkole – zalety i wady

Przedszkole zaspokaja podstawowe potrzeby dzieci? Poznaj zalety i wady edukacji przedszkolnej

Rodzice pomimo szeregu wątpliwości wynikających z pierwszego, poważnego odseparowania od pociechy, wymieniają wiele korzyści, jakie zapewnia ich dzieciom przedszkole. Doceniają pozytywne zmiany w ich zachowaniu, a także liczą na rozwój umiejętności, które zaprocentują w przyszłości. Aby rozsądnie podejść do tematu, trzeba rozważyć także drugą stronę medalu, czyli wady przedszkola. Zanim jednak do tego przejdziemy, sprawdźmy podstawowe aspekty związane z edukacją wczesnoszkolną w Polsce.

Kiedy posłać dziecko do przedszkola?

Standardowo przedszkole przyjmuje dzieci w przedziale wiekowym 3-6 lat. W wyjątkowych przypadkach edukacja może rozpocząć się w wieku 2,5 lat. Mały kandydat nie może jednak uczestniczyć w standardowej rekrutacji, dlatego decyzję podejmuje dyrekcja placówki. Jest ona poprzedzona sprawdzeniem:

• poziomu rozwoju dziecka i jego samodzielności,
• przygotowania dziecka przez rodziców do uczestnictwa w zajęciach przedszkolnych,
• dostępnego personelu o odpowiednich kompetencjach,
• wyposażenia placówki.

Obowiązek edukacji przedszkolnej obowiązuje dla 6-latków. Urząd gminy lub miasta musi zapewnić dostateczną ilość miejsc dla tych dzieci, ale także dla 3, 4 i 5-latków, których rodzice wyrazili chęć wcześniejszego posłania pociechy do przedszkola.

Czy Twoje dziecko jest gotowe na przedszkole?

Bardzo często rodzice mają wątpliwości, czy ich dziecko jest gotowe na przedszkole. Obawiają się, że trzy- lub czterolatek jest zbyt mały, aby rozpocząć życie w nowej grupie. Są jednak sygnały, które wskażą, że Twoje dziecko więcej zyska niż straci na uczestnictwie w zajęciach przedszkolnych:

• bez żadnych problemów zostaje pod opieką rodziny lub znajomych, przynajmniej na kilka godzin. Nie płacze i czuje się bezpiecznie, nawet jeżeli nie znajdujesz się blisko niego. Konieczne jest wypracowanie u dziecka przekonania, że zawsze po nie wrócisz,
• podczas wizyty na placu zabaw dziecko chętnie bawi się z innymi, nie trzyma się kurczowo ręki rodzica lub opiekuna,
• dziecko wykazuje zadowolenie z zabawy w grupie, nawet jeżeli nie wchodzi w interakcję ze wszystkimi. Przedszkole da mu możliwość rozwoju kompetencji społecznych.

Podstawowe umiejętności, jakich przedszkole wymaga od dzieci:

• Sygnalizowanie potrzeb fizjologicznych – umiejętność samodzielnego ściągnięcia i założenia majtek, korzystania z papieru toaletowego, mydła i ręcznika.
• Samodzielne posługiwanie się łyżką i widelcem.
• Samodzielne ubieranie i rozbieranie się.

Nawet, jeżeli wymienione czynności nie wychodzą dziecku poprawnie, najważniejsze są jego chęci i podejmowane próby. Z czasem oswoi się z nowymi obowiązkami i nauczy poprawnego ich wykonywania, co stanowi niewątpliwe zalety przedszkola.

Zalety posyłania dziecka do przedszkola

Dziecko uczy się samodzielności

Dziecko, które idzie do przedszkola musi być samodzielne, przynajmniej w podstawowym zakresie. Wymogiem jest umiejętność korzystania z toalety, ubierania i rozbierania się, a także samodzielnego jedzenia łyżką oraz widelcem. Dziecko w przedszkolu może liczyć na pomoc wychowawcy, ale musi podejmować samodzielne próby wykonywania wymienionych czynności. Nawet, jeżeli wszystkie te umiejętności zostały już opanowane, przedszkole pozwala je utrwalić i polepszyć.

Przedszkole przygotowuje do funkcjonowania w grupie oraz uczy współpracy

Najważniejszą grupą społeczną jest rodzina, ale dziecko dla prawidłowego rozwoju potrzebuje kontaktu z rówieśnikami. Przedszkole jest miejscem, w którym kilkulatkowie uczą się rozwiązywania konfliktów oraz współpracy w grupie. To tu zawierane są pierwsze przyjaźnie, ale także dziecko dowiaduje się, jakie zachowania go złoszczą.

Przedszkole uczy tolerancji

Plusy posyłania dziecka do przedszkola można rozpatrywać również w kontekście nauki tolerancji. Twoja pociecha ma okazję oswajać się z odmiennym wyglądem oraz zachowaniem. Może obserwować różnice oraz nauczyć się je akceptować. Przedszkole, szczególnie międzynarodowe, pomaga poznawać nowe kultury.

Wszechstronny rozwój dziecka

Rodzice na co dzień mają do wykonania wiele obowiązków. Trudno jest im samodzielnie dbać o rozwój dziecka na wszystkich polach. Poniekąd przedszkole przejmuje tę rolę gwarantując zabawę i naukę, a także szereg zajęć dodatkowych, m.in. śpiew, taniec, naukę języków. Grupy przedszkolne bardzo często odwiedzają teatry, kina, zoo oraz wiele innych kulturalno-rozrywkowych miejsc. Wymienione zalety przedszkola prowadzą do ograniczenia obowiązków rodziców, jeżeli chodzi o wygospodarowanie czasu na konkretne wyjścia z dzieckiem.

Dziecko uczy się podstawowych zasad

Nauka zasad to żmudna praca, na którą trzeba poświęcić bardzo dużo czasu. Nie wszyscy rodzice go mają, a to problem, który ma wpływ na prawidłowy rozwój dziecka i jego zdolności do funkcjonowania w grupie społecznej.

Bardzo często rodzice dla własnego spokoju i aby wykonać obowiązki domowe szybciej, samodzielnie sprzątają zabawki po dziecku, pozwalają spędzać mu godziny przed telewizorem, a często nawet karmią malucha, aby nie pobrudził ubrań. Przedszkole ustala nienaruszalne zasady oraz plan dnia, którego nie można łamać.

Przedszkole to wstęp do szkoły

Dziecko w przedszkolu zyskuje pewność siebie, a także zdobywa umiejętności przydatne podczas edukacji w szkole. Mając za sobą czas adaptacji w grupie przedszkolnej, rozpoczęcie nauki w pierwszej klasie jest dla niego prostsze. Przedszkolak nie odczuwa lęku przed nawiązywaniem kontaktów i zazwyczaj umie się szybko odnaleźć w nowej sytuacji.

Zalety posyłania dziecka do przedszkola są niezaprzeczalne, choć trzeba zaznaczyć, że dzieci pozostające w domu niekoniecznie muszą wykazywać trudności z adaptacją w grupie rówieśniczej czy w nauce podstawowych umiejętności. Od każdej reguły są wyjątki.

Wady posyłania dziecka do przedszkola

Zalety przedszkola są zauważalne, ale nie należy pomijać wad, jakie niewątpliwie posiadają wczesnoszkolne instytucje edukacyjne:

• pierwsze dni w przedszkolu dla dziecka są stresujące – rodzice chcą chronić dzieci przed złem całego świata. Nie mogą jednak trzymać ich cały czas pod kloszem. Część ma jednak obawy, że dziecko nie jest jeszcze na tyle dojrzałe, aby uczęszczać do przedszkola. Upatrują problem w nadmiernym stresie, w związku z przebywaniem z dala od rodziców. Zwykle te obawy są na wyrost, ale tylko wtedy gdy dziecko jest przyzwyczajone do kontaktu z innymi ludźmi (poza rodzicami i dziadkami) i nie ma problemu z samodzielnym bawieniem się,
• brak kontroli nad dzieckiem przez cały dzień – rodzice najbardziej przeżywają rozłąkę ze swoją pociechą, z którą spędzali do tej pory 24 godziny na dobę. Pełna kontrola nad tym, co dziecko je przez cały dzień oraz co robi, przejmowana jest przez przedszkole i przedszkolankę. To ona odpowiada w dużej mierze za wypracowanie nawyków zarówno związanych z zachowaniem, jak i kwestami żywieniowymi,
• większe prawdopodobieństwo zachorowania – wady posyłania dziecka do przedszkola wynikają również z podwyższonego ryzyka złapania infekcji. Pamiętaj jednak, że pewne choroby lepiej jest przejść w wieku dziecięcym, m.in. ospę czy świnkę. Należy uczulać jednak dziecko, aby nie wymieniało się sztućcami z współtowarzyszami, nie rozdawało buziaków i oblizywało zabawek. Wpajając dziecku podstawowe zasady higieny, można zminimalizować ryzyko zachorowania, nawet w przedszkolu,
• styczność z przedszkolanką, która nie lubi dzieci – w związku z tym, że na studia pedagogiczne stosunkowo łatwo można się dostać, nie każdy absolwent jest pedagogiem z powołania. Nie wszystkie przedszkolanki lubią dzieci i potrafią się nimi właściwie zajmować. Aby uniknąć traumatycznych przeżyć, warto przed zapisaniem dziecka do przedszkola zorientować się, czy kadra pedagogiczna jest sumienna i miła dla podopiecznych,
• problem z ujednoliceniem wartości i zasad domowych, z tymi przekazywanymi dziecku w przedszkolu – wady przedszkola są różne, ale najpoważniejszy problem pojawia się, gdy przedszkolanka próbuje wpoić dziecku zasady i wartości, zupełnie niezgodne z przekonaniami rodziców. Bardzo ważne jest, aby przed zapisaniem pociechy do konkretnej placówki zorientować się, jakim systemem wartości operuje, jaki typ zajęć jest proponowany oraz na jakie zasady kładziony jest największy nacisk.

Biorąc pod uwagę minusy posyłania dziecka do przedszkola, można stwierdzić, że w dużej mierze wynikają one z obaw rodziców przed tym, czy ich pociecha jest na tyle samodzielna, aby bez problemów odnalazła się w nowej grupie społecznej. Część mam obawia się także konieczności wzięcia urlopu w pracy, jeżeli dziecko zachoruje.

Przedszkole jest jednak instytucją potrzebną, przydatną w rozwoju dziecka, dlatego warto dokładnie przemyśleć wybór placówki edukacyjnej, sprawdzić o niej opinie, a także prześwietlić kadrę pedagogiczną. Pozwoli to zminimalizować ryzyko, że dziecko trafi na przedszkolankę z piekła rodem.

Zalety i wady przedszkola – podsumowanie

Przedszkole zapewnia realizowanie programu opiekuńczego, wychowawczego oraz dydaktycznego. Gwarantuje dzieciom całościową opiekę, w trosce o ich bezpieczeństwo i wszechstronny rozwój. Przygotowuje do nauki w szkole, a także oswaja dziecko w kontaktach międzyludzkich. Należy jednak także zwrócić uwagę na wady przedszkola, do których można zaliczyć ryzyko zachorowania, nadmierny stres wynikający z odseparowania na kilka godzin od rodziców, a także możliwość napotkania nieprzyjemnych sytuacji ze strony przedszkolanki czy rówieśników. Przedszkole, tak jak szkoła ma swoje słabe i mocne strony.

Decyzję o tym, czy posłać dziecko do przedszkola przed 6 rokiem życia, należy bardzo dokładnie przemyśleć i poprzedzić rozważaniami, jakie zalety i wady ma ta instytucja edukacyjna. To rodzic najlepiej zna swoje dziecko i wie, czy jest na tyle emocjonalnie dojrzałe, aby rozpocząć przygodę w nowej grupie społecznej.