Maltańczyk

Maltańczyk to pies z niezwykle długą historią, który mimo upływu wieków nie stracił wcale swej popularności. Ten wyjątkowy czworonożny arystokrata, obdarzony bujną śnieżnobiałą szatą, nieustannie króluje na wystawach psów. Myli się jednak ten, kto myśli, że maltańczyk to wyłącznie pies wystawowy. Rezolutny czworonóg ma również mniej znane oblicze – żywiołowego i wesołego kompana. Przedstawiamy portret rasy oraz praktyczne wskazówki na temat utrzymania, pielęgnacji i szkolenia maltańczyka. 

Maltańczyk – historia

Maltańczyk uznawany jest za jedną z najstarszych ras psów. Jego historia nie została jednak do końca rozszyfrowana. Istnieją spore kontrowersje na temat miejsca pochodzenia rasy. Niektórzy wiążą je z wyspą Méléda, położoną nad Morzem Adriatyckim, inni – z sycylijskim miastem Melita lub wyspą Malta. Za przodków rasy uznawane są psy w typie spanieli lub szpiców. Maltańczyk może być też blisko spokrewniony z bichon frisé, terierem tybetańskim, bolończykiem, hawańczykiem. Niektórzy kynolodzy uważają, że maltańczyki mogły dać początek wielu małym rasom azjatyckich psów. 

Pies maltańczyk prawdopodobnie wywodzi się od niewielkich czworonogów żyjących w miastach położonych nad Morzem Śródziemnym. Tamtejsze czworonogi często spotykane były w portach i ładowniach, gdzie zajmowały się tępieniem gryzoni. 

Rasę spopularyzowali rzymscy arystokraci. Dzięki nim pies maltańczyk stał się wyznacznikiem statusu. Właścicielami tej rasy byli tylko najzamożniejsi. Po upadku imperium rzymskiego rasa maltańczyk była zagrożona wyginięciem. Udało się ją jednak zachować dzięki wysiłkom Chińczyków, któryż krzyżowali psy z azjatyckimi rasami. Z Chin efektowne czworonogi ponownie trafiły do Europy. Pod koniec XVI w. maltańczyk stał się ulubionym zwierzakiem królewskich dam. Do Wielkiej Brytanii maltańczyki przybyły w XVI w. Pod koniec XIX w. znalazły się w Stanach Zjednoczonych.

W XVII i XVIII w. rasa maltańczyk niemal została zniszczona na skutek dążenia do miniaturyzacji. Hodowcy chcieli, aby maltańczyk miniaturowy miał wielkość zbliżoną do wiewiórki. Niewiele brakowało, by miało to katastrofalne skutki. Do odbudowy rasy wykorzystano pudle, po których genetyczną pozostałością są pomarańczowe ślady na sierści, jakie nosi maltańczyk. 

Duży wpływ na ostateczny wygląd rasy miała hodowla maltańczyków prowadzona przez Brytyjczyków. Nie zawsze maltańczyk biały był jednak jedyną akceptowaną odmianą. W Anglii aż do 1913 r. tolerowane były różne odmiany barwne maltańczyków (np. czarny maltańczyk).

Na pierwszej wystawie psów Westminster w Nowym Yorku w 1877 r. maltańczyk został wystawiony pod nazwą „Maltase Lion Dog”. Pies maltańczyk został oficjalnie uznany przez AKC w 1888 r. i zarejestrowany jako 42. rasa.

Maltańczyk – opis rasy

Maltańczyk to niewielki pies o wydłużonym ciele i arystokratycznym wyglądzie. Czworonóg tej rasy to prawdziwy elegant – poruszający się po wystawowym ringu z niezwykłą gracją. Charakterystyczną cechą rasy jest bardzo długa, lśniąca, biała szata. Biały maltańczyk ma gęsty, jedwabisty, prosty na całym ciele włos. Osiąga on długość do 22 cm. Włos ściśle przylega do tułowia. Na tułowiu jest dłuższy niż wysokość w kłębie. Długa szata na głowie pokrywa uszy, na kufie zlewa się z brodą i opada.

U maltańczyka długość tułowia jest większa o około 38% od wysokości w kłębie, a długość głowy wynosi 6/11 wysokości. Pies ma lekko zaokrągloną głowę, ze stopem silnie zaznaczonym pod kątem 90 stopni. Dumny i dystyngowany – takie wrażenia sprawia maltańczyk. Duży i intensywnie czarny nos – silnie kontrastujący z kolorem szaty – to kolejna cecha rozpoznawcza rasy. Oczy maltańczyka są duże, wyraziste, okrągłe – w kolorze czarnej ochry z czarnymi obwódkami. Dzięki nim maltańczyk hipnotyzuje przenikliwym spojrzeniem. Uszy mają kształt trójkątny i są wysoko osadzone. Grzbiet jest prosty, zad szeroki, a klatka piersiowa głęboka. Na skórze widoczne są ciemne plamki. Ogon u maltańczyka jest długi, zagięty – gruby u nasady i cienki na końcu – opada między biodra. Kończyny psa są ustawione prosto i równolegle. Łapy są okrągłe, z charakterystycznymi czarnymi opuszkami. Pies maltańczyk porusza się równomiernie, z delikatnością i gracją, lekko stąpając po podłożu i szybko poruszając się truchtem. 

Zgodnie z klasyfikacją FCI maltańczyk zaliczany jest do grupy 9: psy ozdobne i do towarzystwa oraz sekcji 1: biszony i rasy pokrewne. 

Maltańczyk – waga i wzrost

Pies maltańczyk osiąga od 21 do 25 cm (samiec) lub od 20 do 23 cm (samica). Waga maltańczyka waha się od 3 do 4 kg. Ze względu na niewielkie gabaryty i wagę nieprzekraczającą 5 kg maltańczyk zaliczany jest do ras miniaturowych. 

Maltańczyk – odmiany

• Maltańczyk biały

Biały maltańczyk jest jedyną odmianą barwną uznaną przez FCI. Najbardziej pożądane jest czysto białe umaszczenie, choć tolerowane są także pewne odstępstwa (np. odcień kości słoniowej). Dopuszczalny jest ponadto bladopomarańczowy odcień sierści, choć traktowany jest jako pewna wada. 

• Maltańczyk czarny / maltańczyk brązowy?

Biała sierść jest jedną z najważniejszych cech charakteryzujących rasę. Z tego względu niedopuszczalne są żadne inne odmiany kolorystyczne (maltańczyk brązowy / maltańczyk czarny).

• Maltańczyk miniaturka a zwykły

Maltańczyk to pies miniaturowy. W obrębie rasy nie istnieją natomiast żadne podziały ze względu na wielkość. Maltańczyk miniaturowy często utożsamiany jest z psem pochodzącym z linii koreańskiej. Warto jednak pamiętać, że nie jest to reguła. Mini maltańczyk może być też wynikiem celowych zabiegów hodowców, którzy kojarzą ze sobą osobniki o szczególnie małych gabarytach. Maltańczyk miniaturka to ponadto określenie stosowane jak chwyt reklamowy. Maltańczyk miniaturowy może być w rzeczywistości najsłabszym psem wybranym z miotu. Zdarza się również, że mini maltańczyk jest psem wychudzonym. Zwykle waga maltańczyka miniaturowego wynosi mniej niż 2 kg. Celowa miniaturyzacja jest zjawiskiem bardzo niebezpiecznym. Miniaturowy maltańczyk może cierpieć w przyszłości z powodu chorób układu krążenia i układu nerwowego. Maltańczyk miniaturka bardzo łatwo ulega też różnego rodzaju urazom. 

Maltańczyk – charakter

Ujmujący charakter maltańczyka to bez wątpienia jeden z istotnych atutów rasy. Towarzyski, wesoły i żywiołowy – taki właśnie jest maltańczyk. Pies tej rasy bardzo ceni sobie kontakt z opiekunem – uwielbia za nim podążać. Nie przepuści żadnej okazji, by znaleźć się blisko ukochanego pana. Silnie przywiązuje się do opiekunów i źle znosi samotność. Lęk separacyjny i zachowania niszczycielskie to główne problemy behawioralne, na jakie narażony jest maltańczyk. 

Pies maltańczyk słynie ze sporej inteligencji. To pomysłowy i ciekawski czworonóg, który nie znosi nudy. Jest świetnym obserwatorem i z łatwością odczytuje sygnały wysyłane przez opiekuna. Ma duszę odkrywcy. Potrzebuje wciąż nowych wyzwań i interesujących źródeł stymulacji intelektualnej. Choć maltańczyk uznawany jest za typowego psa salonowego, lubi umiarkowaną aktywność. Dla dobrego samopoczucia potrzebuje codziennie około 20-30 minut ćwiczeń. W zupełności wystarczy mu jednak aktywność rekreacyjna – długie spacery połączone z eksploracją otoczenia i zabawą. 

Mimo niewinnego wyglądu pies maltańczyk umie postawić na swoim i osiągnąć to, czego chce. Bywa uparty i krnąbrny. Często wychodzi z inicjatywą i zaprasza do zabawy. Dosyć dobrze dogaduje się z innymi zwierzakami domowymi i dziećmi – nie ma w zwyczaju ich atakować. Z natury jest raczej psem spokojnym i cichym. Jeśli jednak poczuje się czymś zaniepokojony, potrafi głośno zaalarmować domowników o zagrożeniu. Nie boi się stanąć w szranki nawet ze znacznie większym od siebie przeciwnikiem. Lubi być w centrum uwagi – podziwiany, doceniany i rozpieszczany. Ze względu na sporą wrażliwość psychiczną i fizyczną wymaga łagodnego i czułego traktowania. W innym przypadku może stać się lękliwy, wycofany i przygnębiony. 

Piesek maltańczyk to wyborny komik. Chętnie i łatwo uczy się sztuczek. Jest skoczny i sprawny. Odnosi spore sukcesy w agility czy dog dancingu. Z uwagi na duże pokłady czułości i zamiłowanie do pieszczot maltańczyk czasami pracuje jako psi terapeuta – w szpitalach, domach opieki czy szkołach. 

Przyjazne usposobienie maltańczyka sprawia, że z łatwością zjednuje on sobie sympatię otoczenia. Wobec obcych zachowuje jednak pewien dystans. Zdarza się, że jest nieśmiały i potrzebuje czasu, by zaprzyjaźnić się z nowo poznanymi osobami. Lepiej, gdy to jemu pozostawia się inicjatywę – w innym przypadku może poczuć się przytłoczony i zagrożony. 

Maltańczyk – profil właściciela

Maltańczyk jako typowy pies do towarzystwa najlepiej czuje się u boku opiekunów, którzy mogą poświęcić mu mnóstwo czasu. To idealny pies dla osób samotnych i urodzonych domatorów. Z powodzeniem może być także psem rodzinnym, choć kontakt z najmłodszymi dziećmi bywa dla niego przytłaczający, a nawet niebezpieczny. Maltańczyk dobrze adaptuje się do życia z innymi zwierzętami. Z okiełznaniem maltańczyka nie powinny mieć trudności osoby starsze czy niemające doświadczenia w opiece nad czworonogami. 

Pies maltańczyk do szczęścia nie potrzebuje dużej przestrzeni – z powodzeniem może mieszkać nawet w niewielkim mieszkaniu w bloku. Choć piesek maltańczyk lubi ruch i ćwiczenia na świeżym powietrzu, nie jest typem wyczynowego sportowca. 

W związku z tym, że pies maltańczyk nie ma podszerstka, uznawany jest za rasę hipoalergiczną, którą mogą opiekować się osoby uczulone. Maltańczyk, z powodu niewielkich gabarytów, może z łatwością być przewożony różnymi środkami transportu – sprawdzi się więc jako pies dla zapalonych podróżników. Polecany jest na pierwszego psa.

Maltańczyk – wychowanie i szkolenie

Wychowanie maltańczyka nie powinno nastręczyć większych trudności. Maltańczyki należą bowiem do psów inteligentnych, które są w stanie dosyć szybko przyswoić nowe komendy. Psy tej rasy bywają jednak nieco przekorne i jeśli zauważą, że ich opiekun jest niezdecydowany i niekonsekwentny, mogą sprawiać problemy wychowawcze. Kluczowe jest określenie jasnych wymagań i ich skrupulatne weryfikowanie. 

Maltańczyk nie znosi ostrego i szorstkiego traktowania. W szkoleniu najlepiej więc opierać się na pozytywnym wzmacnianiu pożądanych zachowań. W roli nagród dobrze sprawdzą się nie tylko przysmaki, ale również pieszczoty i pochwały. Maltańczyka można nauczyć wielu sztuczek – zdarza się, że pies tej rasy sam wpada na szalone pomysły. Efektowne zachowania można utrwalać metodą wyłapywania.

Wychowanie maltańczyka musi obejmować naukę posłuszeństwa. Młody maltańczyk powinien przejść odpowiednią socjalizację, dzięki której stanie się otwarty na kontakty z ludźmi i innymi czworonogami. Szczeniak musi być wystawiany na nowe bodźce, co ułatwi mu w przyszłości akceptowanie różnych sytuacji. Dodatkowo szczeniak od początku powinien przyzwyczajać się do zabiegów pielęgnacyjnych, które u tej rasy muszą być przeprowadzane bardzo często. Pomoże w tym trening medyczny. Duże znaczenie ma także nauka prawidłowego chodzenia na smyczy, która może uchronić psa przed urazami w czasie spacerów. 

Maltańczyk sam w domu

Szczeniak maltańczyka musi nauczyć się niezależności. Znacznie ułatwi mu to spędzanie czasu w samotności i ograniczy ryzyko lęku separacyjnego. W tym celu warto organizować krótkie sesje szkoleniowe, w których trakcie mały maltańczyk będzie przebywał w innym pomieszczeniu niż opiekunowie. Gryzaki, smakowite przekąski wymagające długiego żucia, zabawki interaktywne na pokarm – to podstawowe elementy, jakie w czasie szkolenia powinien mieć zapewnione maltańczyk. Sam w domu łatwo bowiem ulega nudzie i frustracji. Sesje szkoleniowe należy stopniowo wydłużać, aż piesek maltańczyk poczuje się komfortowo pozostawiony na dłuższy czas sam w domu. 

Maltańczyk – cena

Ile kosztuje maltańczyk? Cena maltańczyka z rodowodem waha się od 1500 do nawet 5000 zł. Wyższą cenę osiągają psy pochodzące z renomowanych hodowli, po rodzicach championach. Droższe są też z reguły psy pochodzące z linii koreańskiej (maltańczyk mini). Maltańczyk bez rodowodu, który nie jest w rzeczywistości psem rasowym, często sprzedawany jest po okazyjnej cenie. Jeśli zależy nam na pozyskaniu psa za darmo, najlepszym wyborem będzie maltańczyk do adopcji ze schroniska. 

Maltańczyk – hodowla

Hodowla maltańczyków nie jest obwarowana specjalnymi wymaganiami. Konieczne jest spełnienie takich samych wymogów jak w przypadku innych ras. Pierwsze krycie można przeprowadzić u suki, która ukończyła 18. miesiąc życia i uzyskała po ukończeniu 15. miesiąca, w dowolnej klasie, od co najmniej od dwóch sędziów trzy oceny co najmniej bardzo dobre, w tym jedną na wystawie międzynarodowej, klubowej lub specjalistycznej. Psem reproduktorem może zostać czworonóg, który ukończył 15. miesiąc życia i po ukończeniu tego wieku uzyskał w dowolnej klasie, od co najmniej dwóch sędziów trzy oceny doskonałe, w tym jedną na wystawie międzynarodowej, klubowej lub specjalistycznej. 

Hodowla maltańczyków wymaga sporego zaangażowania. Psy, które mają być wykorzystywane do celów hodowlanych, powinny odznaczać się dobrym zdrowiem. Suki hodowlane muszą regularnie przechodzić badania kontrolne. U psów, które mają być przeznaczone do hodowli, należy wykonać badania okulistyczne. Przed kryciem, w czasie ciąży i karmienia szczeniąt suki potrzebują specjalnej diety o podwyższonej zawartości składników budulcowych i energii. 

W miocie maltańczyk ma średnio 2-5 szczeniąt. Hodowla odpowiada za losy szczeniąt. Maluchy już w pierwszych dniach po przyjściu na świat powinny być poddawane wczesnej stymulacji neurologicznej, która wpłynie pozytywnie na rozwój ich układu nerwowego. Należy też zapewnić im odpowiednio zbilansowaną dietę. Na hodowcy spoczywa odpowiedzialność za znalezienie szczeniętom nowych domów. Każdy hodowca powinien przeprowadzić dokładny wywiad z potencjalnymi właścicielami maltańczyków, by dowiedzieć się, czy będą w stanie zapewnić psiakom odpowiednie warunki do życia. Dobrą praktyką jest także przygotowanie wyprawki dla szczeniąt. 

Maltańczyk z rodowodem czy bez?

Maltańczyk z rodowodem czy bez? – takie pytanie zadaje sobie wielu przyszłych właścicieli uroczych śnieżnobiałych psiaków. Warto podkreślić, że jedynie maltańczyk z rodowodem może być uznany za psa rasowego. Dzięki temu można w pewnych granicach przewidzieć jego temperament i wygląd. Rodowód pozwala też poznać przodków psiaka i daje pewność, że w rodzinie czworonoga nie występowały poważne choroby maltańczyków. Wbrew pozorom nie jest więc on jedynie przepustką do kariery wystawowej, ale przede wszystkim świadectwem pochodzenia i zdrowia. Maltańczyk z rodowodem może być także przeznaczony do dalszej hodowli. 

„Maltańczyk bez rodowodu” – tak zwykle określany jest pies w typie rasy. Zdarza się, że niedoświadczeni miłośnicy czworonogów nie zdają sobie sprawy, że maltańczyk bez rodowodu nie jest tak naprawdę psem rasowym. Maltańczyk mieszaniec jest krzyżówką różnych ras. Nie można więc w żaden sposób przewidzieć, czy pod względem wyglądu i charakteru dorosły maltańczyk będzie przypominał rasę. Czasami różnice są widoczne już na pierwszy rzut oka – czarny maltańczyk czy brązowy maltańczyk nie spełniają podstawowego kryterium wzorca, jakim jest kolor sierści. Maltańczyk bez rodowodu może być też obarczony poważnymi chorobami genetycznymi. Nieznane pochodzenie zwiększa ryzyko, że dorosły maltańczyk będzie cierpiał z powodu poważnych problemów behawioralnych i deficytów poznawczych. Maltańczyk mieszaniec często znacząco odbiega od standardów wyznaczonych dla rasy. 

Warto ponadto z dużą ostrożnością podchodzić do ogłoszeń „maltańczyk za darmo” – najczęściej nie dotyczą one bowiem psów rasowych, lecz jedynie w typie rasy, pochodzących z pseudohodowli. 

Maltańczyk – szczeniak

Szczeniak maltańczyk potrzebuje wyjątkowej opieki. By mały maltańczyk mógł się prawidłowo rozwijać, trzeba zadbać o zapewnienie mu prawidłowej diety, należytej profilaktyki zdrowotnej i odpowiedniego szkolenia. W przypadku młodych maltańczyków istotne jest kontrolowanie przyrostów wagi. Szczeniak maltańczyk powinien być żywiony wysokoenergetyczną i wysokobiałkową karmą. W jego diecie nie może zabraknąć substancji wspomagających odporność (np. prebiotyki, przeciwutleniacze) i wzmacniających kości i stawy (minerały, chondroprotetyki). 

Należy pamiętać o szczepieniach przeciwko chorobom zakaźnym. Mały maltańczyk powinien być zaszczepiony zgodnie z harmonogramem przeciw: nosówce, parwowirozie, zakaźnemu zapaleniu wątroby, kaszlowi kenelowemu. 

Nie mniej istotne jest zapewnienie maltańczykowi odpowiedniego środowiska do rozwoju. Młody pies powinien przebywać w otoczeniu bogatym w bodźce. Musi być świadkiem normalnego rodzinnego życia. Należy pozwolić mu poznać dźwięki urządzeń domowych, podróżować różnymi środkami transportu, przebywać w różnych miejscach, poznać różne tekstury, powierzchnie itp. Szczeniak maltańczyka powinien przejść wizyty adaptacyjne w gabinecie weterynaryjnym i salonie groomerskim. Nie można jednak przytłaczać pupila nadmiarem nowych bodźców. Warto obserwować zwierzaka, by dostosować tempo poznawania świata do jego potrzeb.

U młodego maltańczyka warto wyrabiać także otwartość na różne smaki. W tym celu należy podawać mu pokarmy o różnych formach, konsystencjach, teksturach, smakach i zapachach. Znacznie zmniejszy to ryzyko, że dorosły maltańczyk będzie wybredny w doborze pożywienia. 

Maltańczyk – długość życia

Ile żyje maltańczyk? Średnia długość życia maltańczyka waha się od 12 do 15 lat. Aby przedłużyć życie domowego pupila, należy zatroszczyć się o profilaktykę zdrowotną, odpowiednią pielęgnację, aktywność fizyczną i prawidłowo zbilansowaną dietę. 

Maltańczyk – opinie

Wśród miłośników czworonogów przeważają pozytywne opinie o maltańczykach. Świetny przyjaciel i idealny kompan zabaw – tak często jest odbierany maltańczyk. Usposobienie tego psa sprawia, że z łatwością znajduje on nowych sympatyków. Maltańczyk uchodzi za jednego z najpiękniejszych psów. 

Jak można określić zachowanie i charakter maltańczyka? Pies ten uznawany jest za sympatycznego arystokratę, ceniącego sobie komfort i królewskie traktowanie. Przylgnęła do niego opinia psa wystawowego. Często usłyszeć można, że to prawdziwy pieszczoch. 

Dość mylne są opinie o maltańczykach jako słodkich i potulnych psach o rozkosznym wyglądzie. Silna osobowość i żywiołowe usposobienie maltańczyka bywają dla niektórych zaskoczeniem. Rasa ogólnie uważana jest za niekłopotliwą w utrzymaniu, choć wiele osób zwraca uwagę na nieco uciążliwą pielęgnację maltańczyków. 

Maltańczyk – strzyżenie

Jeśli nie planujemy prezentować psa na wystawach, powinniśmy rozważyć krótkie strzyżenie maltańczyka. Wbrew pozorom biały maltańczyk z krótką sierścią wciąż może wyglądać zachwycająco. Strzyżenie maltańczyka pozwoli ograniczyć częstotliwość zabiegów pielęgnacyjnych. Krótka sierść jest dużo łatwiejsza w utrzymaniu. Choć strzyżenie maltańczyka można przeprowadzić w zaciszu domowym, warto rozważyć wizytę u groomera. Pierwsze strzyżenie powinno być przeprowadzone nie wcześniej niż przed upływem 6. miesiąca życia psa. Strzyżenie maltańczyka można przeprowadzić przy pomocy nożyczek lub maszynki. Częstotliwość zabiegu uzależniona jest od preferowanej długości włosa. Zwykle maltańczyka strzyże się co 1,5-2,5 miesiąca. 

Maltańczyk – fryzura

Najpopularniejsza fryzura maltańczyka to strzyżenie polegające na skróceniu włosa na długość około 2,5 cm. Włos maltańczyka nie musi być jednak skracany w jednakowym stopniu na całym ciele. Dzięki strzyżeniu można również nadać szacie maltańczyka efektowny, niecodzienny wygląd. Niezwykle efektownie prezentuje się fryzura maltańczyka z dłuższą sierścią na uszach, pyszczku czy łapach. 

Maltańczyk – choroby

Odpowiednia profilaktyka zdrowotna pozwala znacznie wydłużyć długość życia maltańczyka.

Częstą przypadłością notowaną u rasy jest niedrożność kanalików łzowych, która prowadzi do zapalenia spojówek i powoduje zacieki u maltańczyka. Na skutek zablokowania kanalików łzowych łzy, zamiast spływać do jamy nosowej, odprowadzane są na zewnątrz oczu. Niedrożność kanalików łzowych może wymagać leczenia chirurgicznego.

Maltańczyki niejednokrotnie cierpią również z powodu alergii i nietolerancji pokarmowych. Zdarzają się u nich problemy dermatologiczne związane z wysoką podatnością na infekcje i brakiem podszerstka. Rasa maltańczyk jest narażona na urazy i problemy z układem ruchu (np. zwichnięcie rzepki). Podczas spacerów może dochodzić u nich do urazów szyi i uszkodzenia tchawicy. Słabym punktem maltańczyków są także zęby – przedstawiciela rasy mają skłonność do problemów stomatologicznych. Często powstają u nich ubytki i dochodzi do rozwoju infekcji w obrębie jamy ustnej. 

Maltańczyki są wrażliwe na niekorzystne warunki termiczne. Latem psom tej rasy należy zapewnić miejsce do wypoczynku w cieniu, a zimą ciepłe schronienie. Maltańczyki, ze względu na brak podszerstka, są szczególnie narażone na oparzenia słoneczne. Psy tej rasy to typowi domatorzy, którzy nie są w stanie zaadaptować się do życia w ogrodzie. 

U maltańczyków dość często zaobserwować można tzw. kaszel wsteczny. Polega on na gwałtownym wydychaniu powietrza przez nos połączonym z parskaniem lub dławieniem się. Kaszel wsteczny wywołany może być ekscytacją w czasie zabawy, alergią czy podrażnieniem dróg oddechowych przez zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu. Kaszel wsteczny zwykle nie wymaga jednak leczenia. 

Choroby maltańczyków mogą wynikać z uwarunkowań genetycznych. Jednym z takich problemów jest zwyrodnienie siatkówki. W jego przebiegu dochodzi do uszkodzenia fotoreceptorów, czego wynikiem jest postępująca utrata widzenia. Niestety choroba jest nieuleczalna. Aby podnieść komfort życia psa, należy odpowiednio przystosować otoczenie, by ułatwić mu przemieszczanie się po domu.

Niewielkie gabaryty i wątła budowa sprzyjają chorobom układu ruchu, na jakie narażony jest maltańczyk. Duży problem w przypadku psów tej rasy stanowią urazy. Podczas intensywnych zabawy trzeba uważać, by maltańczyk nie uległ wypadkowi. Warto pamiętać o sporej skoczności psów tej rasy i trzymać wszystkie potencjalnie niebezpieczne przedmioty na najwyższych półkach. Maltańczyki powinny unikać chodzenia po schodach – lepiej udostępnić im jedynie parter. 

Poważną chorobą neurologiczną notowaną u maltańczyków jest idiopatyczne zapalenie móżdżku (white shaker syndrome). Choroba powoduje drżenie całego ciała i niezborność ruchów. Objawy są szczególnie widoczne, gdy pies się przemieszcza. Choroba zwykle ma nagły początek, często związany ze stresującym lub ekscytującym wydarzeniem. Pierwsze symptomy obserwuje się zwykle między 1. a 3. rokiem życia psa. W leczeniu stosuje się kortykosteroidy. 

U szczeniąt maltańczyka zdarzają się epizody hipoglikemii. Mogą one doprowadzić do nagłej utraty przytomności lub zaburzeń w koordynacji ruchów. Leczenie doraźne obejmuje dożylne lub doustne podawanie glukozy. 

Maltańczyk – akcesoria

Wybierając akcesoria spacerowe dla maltańczyka, powinniśmy uwzględnić cechy anatomiczne psa. Maltańczyk ma wrażliwą skórę, a jego długi włos jest podatny na zniszczenie. W przypadku maltańczyków znacznie lepiej sprawdzają się szelki niż obroże, które mogą powodować nadmierny nacisk na drogi oddechowe. Dla maltańczyka najlepiej zakupić szelki z miękkim podszyciem (np. polarowym). Warto wybierać akcesoria bezuciskowe czy bezszwowe, lekkie, przewiewne, o ergonomicznej budowie. Trzeba unikać akcesoriów z rzepami, które mogą wczepiać się w długą sierść. Dla maltańczyka można zakupić też akcesoria, które podkreślą jego piękno. Szelki i smycze z kryształkami czy w pastelowych kolorach, spinki i kokardki – z pewnością dodadzą psu elegancji. Podczas zimowych przechadzek niezbędne będą ciepłe ubranka dla maltańczyka. 

Aby zapewnić psu bezpieczeństwo w czasie podróży, należy zaopatrzyć się w bezpieczny transporter. Maltańczyk jest na tyle lekkim psem, że można wygodnie nosić go w komfortowej torbie podróżnej. 

Kompletując zabawki dla maltańczyka, szczególną uwagę musimy zwrócić na gadżety przeznaczone do żucia i gryzienia, które wspomogą pielęgnację zębów u czworonoga. Psu najlepiej zaoferować małe i lekkie zabawki, które bez problemu będzie mógł chwytać i przenosić. Dobrze sprawdzą się pluszowe czy lateksowe gadżety. Dla psiaka warto zakupić także zabawki interaktywne skłaniające do wysiłku intelektualnego. 

Maltańczyk – żywienie

Żywienie maltańczyka może opierać się na gotowych karmach dedykowanych rasie lub przedstawicielom ras małych i miniaturowych. Można stosować karmy ze specjalną formułą dentystyczną – wyróżniające się teksturą oczyszczającą zęby w sposób mechaniczny i dodatkiem substancji czynnych ograniczających krystalizację osadu nazębnego (np. polifosforany). W diecie maltańczyka nie może zabraknąć przekąsek dentystycznych.

Maltańczyki należą do psów wrażliwych na jakość pożywienia. Źle znoszą nagłe zmiany diety. Często nie tolerują niektórych składników w diecie i cierpią z powodu problemów trawiennych. Ich przewód pokarmowy ma niewielką objętość. Psy tej rasy potrzebują lekkostrawnego pokarmu, odznaczającego się wysoką przyswajalnością i dużą naturalnością. Z powodzeniem można podawać im mokre karmy. Ze względu na skłonność rasy do problemów z zębami, wilgotne specjały nie powinny być jednak podstawą diety. 

To, ile powinien jeść maltańczyk, w dużej mierze wynika z jego wielkości. Maltańczyka, jako przedstawiciela ras miniaturowych, cechuje szybkie tempo metabolizmu, które wiąże się z wysokim zapotrzebowaniem na energię. Psiak tej rasy musi zatem otrzymywać skoncentrowany pokarm. Nie należy podawać mu jednorazowo dużych porcji pokarmu. Posiłki maltańczyka lepiej podzielić na kilka małych porcji. 

 W żywieniu maltańczyka można stosować karmy hipoalergiczne, przeznaczone dla psów wrażliwych i o ograniczonej liczbie składników (np. monoproteinowe, bezzbożowe). Zdarza się, że maltańczyki są wybredne i grymaszą przy wyborze pożywienia. Psim niejadkom warto zaproponować karmy o podwyższonej smakowitości – o wyrazistym smaku i zapachu. 

Karma dla maltańczyka powinna być dobrana do uzębienia czworonoga – najlepiej więc wybierać krokiety o niewielkim rozmiarze. Trzeba zrezygnować z bardzo twardych przekąsek – małe psy mogą mieć trudności z ich rozgryzieniem. 

Ile powinien jeść maltańczyk? Psu należy podawać posiłki o stałej wartości kalorycznej. Trzeba dbać o utrzymanie prawidłowej wagi u maltańczyka. Nie wolno przekarmiać psa. Jeśli zwierzak otrzymuje przekąski, ich wartość kaloryczną trzeba uwzględnić w ogólnym bilansie energii. 

Maltańczykowi można podawać suplementy wzmacniające skórę i sierść (bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, biotynę, aminokwasy siarkowe, witaminy A, E i z grupy B), ułatwiające spalanie tłuszczu (z L-karnityną), wzmacniające kości i stawy (z glukozaminą, chondroityną), stymulujące odporność (np. probiotyki, prebiotyki) oraz korzystnie wpływające na oczy i wzrok (z luteiną, antocyjanami). 

Dieta musi być dopasowana do etapu życia, na jakim znajduje się maltańczyk. Szczeniak maltańczyka musi być żywiony karmą dla juniora do ukończenia 10. miesiąca życia. Później można stopniowo zacząć wprowadzać do jego diety karmę pełnoporcjową, którą może być żywiony dojrzały maltańczyk. Dorosły pies, który ukończył 12. rok życia, powinien otrzymywać pokarm przeznaczony dla seniorów – opóźniający procesy starzenia. 

Maltańczyk – pielęgnacja

Właściwa pielęgnacja maltańczyka to klucz do utrzymania pięknego wyglądu u psa tej rasy. 

Maltańczyk – włosy czy sierść?

Szata maltańczyków wyróżnia się specyficzną jedwabistą strukturą – psy tej rasy nie mają podszerstka. Z tego względu uznaje się, że ich sierść nie ma budowy charakterystycznej dla psów, lecz jest raczej zbliżona do włosów ludzkich. Ich włos łatwo się plącze. Jest też podatny na łamanie się. Włos maltańczyka rośnie przez całe życie. Jego wzrost jest jednak powolny, dlatego odbudowa zniszczonej szaty może zająć mnóstwo czasu. Z tego powodu bardzo istotne jest utrzymywanie włosa w dobrej kondycji i zapobieganie jego niszczeniu. 

Maltańczyk – pielęgnacja szaty

Pielęgnacja maltańczyka wymaga ogromnej systematyczności. Podstawą jest regularne, dokładne wyczesywanie długiego włosa. Szata maltańczyka powinna być szczotkowana codziennie. Należy przy tym stosować kosmetyki ułatwiające rozczesywanie i zapobiegające elektryzowaniu się włosa. Biały maltańczyk może ponadto potrzebować preparatów usuwających przebarwienia i intensyfikujących kolor sierści oraz intensywnie regenerujących okrywę włosową – warto po nie sięgnąć zwłaszcza przed wystawą. W przypadku maltańczyków nie wolno stosować kosmetyków zawierających olejek norkowy i podobne olejki – mogą bowiem powodować żółte przebarwienia szaty.

Do pielęgnacji sierści najlepiej używać szczotki włosianej i metalowego grzebienia. Przydatna może okazać się także szczotka druciana z wyprofilowanymi igłami. Akcesoria do pielęgnacji szaty powinny wyróżniać się dobrą jakością – nie mogą wyrywać i niszczyć włosa czy ranić skóry. 

Pielęgnację maltańczyka należy rozpocząć od gruntownego przeglądu sierści. Przed wyczesywaniem należy zastosować preparat antystatyczny lub odżywkę w sprayu. Jeśli zauważymy supły, powinniśmy spróbować najpierw nieco rozluźnić je palcami, a następnie delikatnie rozczesać grzebieniem. Długi włos szczotkujemy pasmo po paśmie, zaczynając od nasady. Podczas szczotkowania powinniśmy zwracać szczególną uwagę na okolice tułowia, gdzie sierść łatwo się plącze. Wyczesywanie kończymy ułożeniem psiej fryzury. Wystawowe maltańczyki muszą chodzić w papilotach, które zabezpieczają ich włos przed zniszczeniem. Przed założeniem papilotów konieczne jest silne natłuszczenie sierści. 

Aby biały maltańczyk zawsze mógł poszczycić się lśniącą i czystą szatą, niezbędne są częste kąpiele. Psa wystawowego należy kąpać raz w tygodniu. Czworonogi pełniące wyłącznie funkcję domowych pupili wymagają nieco rzadszych zabiegów. Z reguły wystarczy, że gruntownie oczyścimy ich szatę co 3 tygodnie. Do kąpieli maltańczyka najlepiej używać szamponu przeznaczonego dla psów długowłosych lub obdarzonych białą sierścią. Przed kąpielą trzeba dokładnie rozczesać szatę psa. By zapobiec niszczeniu i plątaniu się włosa w trakcie kąpieli, lepiej unikać energicznych ruchów. Woda nie powinna dostać się do uszu psa. Po umyciu psiaka należy dokładnie owinąć ręcznikiem i odsączyć jego szatę z wody (bez pocierania ręcznikiem). Następnie trzeba wysuszyć okrywę włosową delikatnym, ciepłym strumieniem powietrza. Należy przy tym uważać, by nie poparzyć delikatnej skóry psa. Suszenie powinno odbywać się zgodnie z kierunkiem wzrostu włosa. 

Maltańczyk – oczy

Pielęgnacja okolic oczu to jeden z najważniejszych zabiegów higienicznych i profilaktycznych, których wymaga maltańczyk. Zacieki pojawiające się u psa tej rasy są bowiem nie tylko problemem estetycznym. Często wynikają z chorób narządu wzroku. Niewłaściwa higiena może nasilać kłopoty. By ograniczyć podrażnienia oczu, konieczne jest regularne skracanie włosa rosnącego w ich okolicy. Codziennie należy przemywać okolice oczu, by nie dopuścić do powstawania nieestetycznych zacieków i brązowych przebarwień. Do przemywania oczu psa można wykorzystać sól fizjologiczną, letnią wodę lub specjalne płyny na bazie świetlika lekarskiego, ziół, esencji herbacianej. Zacieki u maltańczyka najlepiej usunąć za pomocą preparatów pielęgnacyjnych przeznaczonych do stosowania w okolicach oczu. Nakłada się je przy użyciu płatków kosmetycznych. By ograniczyć zacieki u maltańczyka, warto aplikować w okolicach oczu wazelinę, ograniczającą osadzanie się łez na sierści. 

Maltańczyk – uszy

Przynajmniej raz w tygodniu trzeba skontrolować uszy psa i w razie potrzeby oczyścić małżowiny z woskowiny oraz usunąć włosy rosnące wewnątrz. 

Maltańczyk – pazury

Maltańczyki wymagają comiesięcznego skracania pazurków. Do ich obcinania trzeba używać cążek przeznaczonych dla czworonogów.

Maltańczyk – zęby

Jednym z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych w przypadku maltańczyka jest regularne oczyszczanie uzębienia. Zabieg ten jest niezbędny, by uchronić psa przed problemami stomatologicznymi. Zęby maltańczyka należy oczyszczać minimum 2-3 razy w tygodniu. Czyścić należy zarówno część policzkową, jak i podniebienną. Zęby powinny być szczotkowane ruchami okrężnymi. Aby pielęgnacja przebiegała bez problemów, trzeba zaopatrzyć się w specjalną szczoteczkę zakładaną na palec lub z dwiema główkami oraz pastę do zębów przeznaczoną dla czworonogów (pozbawioną fluoru). Pielęgnację zębów mogą wspomóc płyny dodawane do wody czy żele aplikowane bezpośrednio na zęby – niewymagające szczotkowania. 

Maltańczyk – ciekawostki

• Nazwy rasy nie należy kojarzyć z miejscem jej pochodzenia. Wywodzi się ona bowiem od semickiego słowa „malat” – oznaczającego azyl/ przystań. 
• Maltańczyki uwiecznione zostały na wielu renesansowych obrazach. Zwykle towarzyszyły dystyngowanym damom. 
• Maltańczyk w przeszłości znany był pod różnymi nazwami, m.in.: pies melitaie, spaniel maltański, maltański lwi piesek, pies rzymskich kobiet, starożytny pies Malty. 
• Maltańczyki były ulubieńcami starożytnych Greków i Rzymian, którzy wznosili dla nich grobowce i uwieczniali ich wizerunek na naczyniach. 
• Wzmianki o rasie można znaleźć już w pismach Arystotelesa pochodzących z 370 r. p.n.e.
• Przypuszcza się, że rasa maltańczyk była czczona przez starożytnych Egipcjan.
• Pies rasy maltańczyk Issa, należący do Publiusza, miał być bohaterem utworu rzymskiego poety Marcusa Valeriusa Martialisa.
• Biała szata maltańczyka jest rezultatem celowej hodowli, która miała nadać psom „boski” i nieskazitelny wygląd.
• Maltańczyki były ulubieńcami rodzin królewskich. Miłośniczkami rasy były m.in. królowa Elżbieta I, Maria Antonina, Maria Królowa Szkotów.
• Maltańczyk zajmuje 59. pozycję w rankingu najinteligentniejszych ras psów Stanleya Corena.
• W świecie kynologicznym nadal toczą się zawzięte spory o to, czy maltańczyk ma więcej wspólnego ze spanielami czy z terrierami. 
• Niedobór światła słonecznego zimą może spowodować u maltańczyka blaknięcie trufli nosowej. Zjawisko to jest jednak tylko przejściowe. 
• Maltańczyki były pupilami wielu osób ze świata show-biznesu. Właścicielami maltańczyków byli m.in. Marilyn Monroe, Elvis Presley, Elizabeth Taylor. 
• Maltańczyk o imieniu Trouble otrzymał w spadku od swojej właścicielki Leony Helmsley 12 milionów dolarów. 
• Niegdyś wierzono, że maltańczyki mają leczniczą moc. Psy wylegujące się na brzuchu czy klatce piersiowej opiekunów miały łagodzić wszelkie bóle. 
• Maltańczyk o imieniu Lucky znalazł się w Księdze Rekordów Guinnessa jako pies sfotografowany z największą liczbą celebrytów (363). 
• W rankingu najpopularniejszych ras psów AKC 2020 (za rok 2019) maltańczyk zajął 36. miejsce.
• Wielu malarzy, w tym Goya i Joshua Reynolds, umieściło maltańczyki na portretach pięknych kobiet.
• Maltańczyk był bohaterem wielu legend i baśni. Symbolizował lojalność. Według jednej z opowieści maltańczyka miał otrzymać św. Paweł w podzięce za uleczenie ojca rzymskiego namiestnika Publiusza. 

Przez Marta Majewska - Marta Majewska Autorem tekstu jest Marta Majewska, absolwentka hodowli i ochrony zwierząt towarzyszących i dzikich (SGGW) oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej (UW). Dyplomowana zoopsycholog, stale poszerzająca swoją wiedzę na licznych kursach i szkoleniach. Z pasji dziennikarka – autorka wielu artykułów o tematyce zoologicznej dla portali internetowych i czasopism branżowych. Odsyłamy do profilu Marty Majewskiej na GoldenLine.