Kluczem sukcesu dobrze prosperującej firmy jest jej płynność finansowa. Niestety, każda osoba, która prowadzi działalność gospodarczą, z pewnością zgodzi się z nami, że zdarzają się chwile, kiedy jej utrzymanie nie jest proste. Wszystko zależy m.in. od czynników rynkowych czy sytuacji w branży, w której działa przedsiębiorstwo. Na szczęście właściciele biznesów mają wiele możliwości, by poprawić swój bilans i wzmocnić kondycję firmy. Z pomocą przychodzą tutaj banki, a jedną z form finansowania jest kredyt obrotowy. Co to jest, co należy zrobić, aby go dostać, na co można go przeznaczyć, jakie są jego zalety i wady i przede wszystkim – na czym polega kredyt obrotowy dla firm? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym tekście!
Co to jest kredyt obrotowy? Na czym polega?
Nawet jeśli jesteś początkującym przedsiębiorcą, to z pewnością obiło Ci się o uszy pojęcie kredytu obrotowego. Definicja tego produktu mówi, że jest to finansowanie udzielane firmom na pokrycie bieżących wydatków. Inwestycje, na które spożytkujemy środki z kredytu, mają więc za zadanie szybkie, krótkofalowe działanie – w przeciwieństwie do kredytu inwestycyjnego (różnicom między tymi dwoma zobowiązaniami przyjrzymy się w nieco późniejszej części artykułu).
Na co więc można przeznaczyć kredyt obrotowy dla firmy? Przedsiębiorcy najczęściej środki te wykorzystują na wypłaty dla pracowników, spłatę wierzytelności i zobowiązań wobec kontrahentów, pokrycie opłat administracyjnych, a także na zakup towarów, surowców, materiałów czy wyposażenia niezbędnego do funkcjonowania danego biznesu. Zaletą kredytu obrotowego dla firm jest fakt, że można pokryć nim wydatki związane z dowolnym celem – o ile oczywiście związany jest on z bieżącą działalnością przedsiębiorstwa. To, na jaką kwotę można wziąć kredyty obrotowe, zależy od zdolności kredytowej danego biznesu, a także jego obrotów, rozumianych jako kwotę brutto pozyskiwaną w ramach głównej działalności pomniejszoną o podatek. Co ważne, kredytu obrotowego dla firmy nie można wziąć w celu spłaty przeterminowanych zobowiązań. Jego zaletą jest jednak fakt, że – w miarę możliwości przedsiębiorstwa – można uzyskać go wiele razy, a warunki często zależą od samej kondycji finansowej firmy.
Kredyt obrotowy a inwestycyjny – podobieństwa i różnice
Zasygnalizowaliśmy wcześniej, że przedsiębiorcy mają do wyboru wiele rodzajów wsparcia finansowego. Jednym z nich jest kredyt inwestycyjny. Zasadniczo różni się on od kredytu obrotowego dla firm. Pierwsza kwestia to cel, na jaki można je przeznaczyć. Podczas gdy w przypadku kredytów obrotowych panuje względna elastyczność, to kredyty inwestycyjne należy przeznaczyć na realizację ściśle określonych inwestycji, przedstawianych w biznesplanie. W ten sposób bank weryfikuje, czy udzielając finansowania, nie ponosi dużego ryzyka.
Kolejna kwestia to fakt, że kredyty inwestycyjne bierze się po to, by pokryć koszty długofalowych inwestycji, które mają przynieść zyski w dalszej przyszłości. Z kolei kredyty obrotowe dla firm to środki mające sfinansować bieżącą działalność przedsiębiorstwa. I choć jeszcze do niedawna były one zarezerwowane wyłącznie dla przedsiębiorstw z pewnym stażem, to coraz więcej banków ma w swojej ofercie również kredyt obrotowy dla nowych firm. Wciąż jednak młode biznesy czy start upy prędzej dostaną kredyt inwestycyjny niż obrotowy – kredytodawca musi bowiem zapoznać się z bilansem zysków i strat danej firmy, by móc ocenić, czy finansowanie nie będzie ryzykowne.
Inna różnica między kredytami obrotowymi a inwestycyjnymi to fakt, że aby móc dostać te drugie, należy zazwyczaj dysponować wkładem własnym w odpowiedniej wysokości. Nie jest ona regułą, zazwyczaj wynosi 20-30 proc. wartości inwestycji, jednak nie każdy bank wymaga spełnienia takiego obowiązku. Z kolei w przypadku kredytów obrotowych, nie ma mowy o takim elemencie umowy i można je dostać bez wkładu własnego.
Tym, co łączy dwa rodzaje kredytów dla firm, jest fakt, że aby je otrzymać, przedsiębiorstwa muszą cechować się pozytywną zdolnością i historią kredytową. Na tę wpływa wiele czynników, często zależnych od polityki poszczególnych banków. Zazwyczaj wymienia się wśród nich miesięczny bilans przychodów i rozchodów firmy, branża działalności przedsiębiorstwa, jego wielkość i struktura, sposób rozliczania się z urzędem skarbowym, posiadany majątek, staż w prowadzeniu firmy oraz źródła jej finansowania. Ważny jest również brak zaległości w spłacaniu zobowiązań wobec US i ZUS oraz ograniczenie innych finansowań z banków, jak inne kredyty, pożyczki czy karty kredytowe. Takie produkty wpływają bowiem znacznie na budżet naszej firmy. Poza danymi samego przedsiębiorstwa, banki będą sprawdzały również informacje dotyczące jego właściciela. Jeśli zaś chodzi o historię kredytową, to, analogicznie jak w przypadku kredytów i pożyczek dla klientów indywidualnych, instytucje będą weryfikowały, czy terminowo spłacaliśmy nasze zobowiązania w przeszłości. Każda opóźniona rata to dla banku sygnał, że nasza wiarygodność nie jest najwyższa, a więc możemy mieć problemy ze spłatą kredytu obrotowego dla firmy czy kredytu inwestycyjnego.
Zarówno w przypadku „obrotówek”, jak i kredytów inwestycyjnych, wiele warunków (m.in. okres kredytowania, oprocentowanie czy sama kwota) ustalana jest w oparciu o sytuację i potrzeby danego przedsiębiorstwa. Obserwując oferty oraz sytuację na rynku można jednak zauważyć pewne tendencje. Jeśli chodzi o kredyt obrotowy – oprocentowanie tego produktu jest zazwyczaj wyższe niż w przypadku kredytu inwestycyjnego. Wynika to z faktu, że cel, na jaki można go przeznaczyć, nie musi być tak dobrze określony jak w przypadku finansowania na inwestycje długofalowe, które muszą być dokładnie udokumentowane. Druga kwestia to okres kredytowania, który także wpływa na wysokość stawek na obu produktach. Kredyty obrotowe dla firm bierze się zazwyczaj na krócej niż kredyty inwestycyjne. Te pierwsze bierze się na kilkadziesiąt miesięcy (często maksymalny pułap to 36 miesięcy), z kolei drugie można zaciągnąć nawet na 20 lat. W związku z krótszym okresem kredytowania, kredyty obrotowe są wyżej oprocentowane, a co za tym idzie – są droższe.
Kredyt obrotowy w rachunku bieżącym i w rachunku kredytowym
Wspomniana wcześniej elastyczność i swoboda związana z kredytem obrotowym dla firm dotyczy nie tylko większej możliwości wyboru celu, na jaki chcemy go przeznaczyć, lecz także formy, w jakiej chcemy go otrzymywać oraz spłacać. Mowa tutaj o kredycie obrotowym w rachunku kredytowym oraz w rachunku bieżącym. Czym różnią się te dwie formy finansowania?
Kredyt obrotowy w rachunku bieżącym zwany jest także inaczej kredytem odnawialnym. Działa on analogicznie jak debet na koncie osobistym. Oznacza to, że aby wziąć taki kredyt, należy założyć konto dla firmy w banku, w którym staramy się o finansowanie. W jego ramach instytucja przyznaje nam limit kredytowy, którym możemy dowolnie dysponować. To oznacza, że aby móc cieszyć się kredytem obrotowym w rachunku bieżącym, nie musimy zdradzać bankowi, na co wydamy pozyskane środki. Jego zaletą jest także fakt, że, jak wskazuje jego nazwa, taki kredyt automatycznie się odnawia po wyczerpaniu określonego wcześniej limitu. Czas, na jaki można zaciągnąć takie finansowanie, zależy od oferty danego banku, zazwyczaj jednak nie przekracza on pięciu lat. Po spłaceniu pierwszego długu, instytucja przelewa na nasze konto kolejną transzę, z której znowu możemy swobodnie korzystać. Co ważne, odsetki w ramach takiego zobowiązania naliczane są wyłącznie od kwoty, którą faktycznie wykorzystaliśmy, co oznacza większe oszczędności, a fakt, że pieniędzmi można dysponować dobrowolnie sprawia, że rozwiązanie to to dobry sposób na ustrzeżenie się przed nieprzewidzianymi wydatkami. Z kolei dzięki temu, że nie trzeba o niego za każdym razem od nowa wnioskować, przedsiębiorcy oszczędzają czas.
Istnieje jednak inny sposób na to, by otrzymać i spłacać kredyt obrotowy dla firm. Na czym polega? Mowa tutaj o zobowiązaniu w rachunku kredytowym. Kredyt obrotowy ratalny, bo tak brzmi jego inne określenie, to zobowiązanie jednorazowe, które przedsiębiorstwo otrzymuje w określonej kwocie – nie ulega więc odnowieniu. Przypomina ono „tradycyjny” kredyt, np. gotówkowy czy hipoteczny dla klientów indywidualnych. Spłaca się go w ratach, zgodnie z ustalonym między bankiem a kredytobiorcą harmonogramem (choć istnieje także możliwość jednorazowej spłaty). Różnicą między kredytem obrotowym w rachunku kredytowym a tym w rachunku bieżącym jest fakt, że aby go otrzymać, nie musimy zakładać dodatkowego produktu, jakim jest konto firmowe. Rozwiązanie to wiąże się jednak z większą liczbą obostrzeń oraz formalności. Przede wszystkim, środkami z kredytu obrotowego ratalnego nie możemy dysponować w dowolny sposób. Są one przeznaczone na konkretny, ustalony z bankiem cel zawarty w obowiązkowo dostarczonym do instytucji biznesplanie. Co więcej, kredytodawca będzie rozliczał przedsiębiorstwo z realizacji założonego we wniosku kredytowym celu, a niedostosowanie się do tego warunku umowy jest równoznaczne z koniecznością płacenia wysokich kar. To jednak nie jedyna różnica w obu typach kredytów obrotowych dla firm. Przyznaną w ramach tego w rachunku kredytowym kwotę musimy spłacić w całości – a nie, jak w przypadku jego poprzednika, tylko wykorzystaną część. Co więcej, niektóre banki pobierają dodatkowe prowizje od niewykorzystanych środków, co może sprawić, że taka inwestycja nie będzie opłacalna.
Która opcja oznacza najlepszy kredyt obrotowy? Aby odpowiedzieć sobie na to pytanie, musimy ustalić, na co chcemy przeznaczyć pozyskane w ten sposób środki. Najważniejszą kwestią przy wyborze kredytu jest jej jak najlepsze dopasowanie potrzeb i możliwości naszej działalności gospodarczej. Oba rodzaje kredytów obrotowych dla firm można zaciągać wielokrotnie, co jest dużym ułatwieniem i z pewnością pomoże w prowadzeniu biznesu. Warunkiem jest jednak ich terminowa spłata.
Kredyt obrotowy dla firm – oprocentowanie i inne ważne warunki
Na jakich warunkach przyznawany jest kredyt obrotowy? Oto, co musisz wiedzieć, zanim złożysz wniosek o finansowanie w banku:
- oprocentowanie. Wielu klientów, szukając najlepszego kredytu obrotowego, w pierwszej kolejności zwraca uwagę na właśnie ten czynnik. I nic dziwnego – stawka ta odpowiada za wysokość odsetek, jakie będziemy płacić. Naliczane są one zgodnie z oprocentowaniem zmiennym, składającym się z wartości wskaźnika WIBOR o określonej zapadalności oraz marży banku, która stanowi wynagrodzenie dla banku za udzielenie kredytu obrotowego. Oprocentowanie takich zobowiązań jest stosunkowo wysokie – może wynosić, w zależności od banku, nawet kilkanaście procent w skali roku;
- prowizje. Za koszty całkowite kredytu obrotowego dla firm odpowiada jednak nie tylko oprocentowanie, ale również różnego rodzaju prowizje, np. za samo udzielenie zobowiązania. Można jej uniknąć, ale zawsze będzie się to liczyć z podwyżką marży – w ten sposób bank rekompensuje sobie straty związane z brakiem tej opłaty. To jednak nie jedyne dodatkowe obciążenie budżetu związane z kredytami obrotowymi. Niektóre banki mogą pobierać wspomnianą wcześniej prowizję za niewykorzystane środki lub za wcześniejszą spłatę kredytu. Dokładną listę znajdziesz w regulaminie danego produktu;
- inne opłaty. Poza prowizjami, banki mogą naliczać dodatkowe opłaty, np. za udzielenie kredytu lub rozpatrzenie wniosku (nawet, jeśli decyzja jest negatywna);
- zabezpieczenia. To sposoby kredytodawców na zmniejszenie ryzyka związanego z udostępnieniem finansowania – to może w końcu wynosić nawet kilka milionów złotych. Do najczęściej stosowanych w przypadku kredytów obrotowych środków zabezpieczających należą: weksel in blanco, poręczenie osoby trzeciej, przewłaszczenie na zabezpieczenie, zastaw na majątku ruchomym czy hipoteka na nieruchomości;
- ubezpieczenie. Wiele banków, w pakiecie z kredytem obrotowym oferuje również jego ubezpieczenie, co ma za zadanie uchronić instytucję przed nadmiernym ryzykiem związanym z udostępnieniem gotówki. Często jest ono proponowane w zamian za obniżenie marży kredytu. Warto jednak przed podjęciem takiej decyzji dobrze ją przemyśleć i zastanowić się, czy wciąż będzie się nam opłacało wzięcie kredytu obrotowego dla firm. Kalkulator dostępny w internecie pomoże w obliczeniu, co będzie korzystniejsze – rezygnacja z polisy skutkująca wyższą ratą czy obniżenie comiesięcznej transzy samego kredytu, ale konieczność opłacania ubezpieczenia;
- odpowiedni staż firmy na rynku. Banki niechętnie udzielają kredytu obrotowego dla nowych firm, oczekując zazwyczaj co najmniej rocznego doświadczenia. Nie jest to więc zobowiązanie dla osób rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej – dla nich przeznaczony będzie kredyt inwestycyjny.
W tym miejscu warto odnotować, że wymagania co do udostępnienia takiego kredytu mogą być różne w zależności od formy prawnej działalności gospodarczej. W większości przypadków, aby móc zaciągnąć kredyt, wystarczy zgoda prezesa zarządu. Sytuacja wygląda dość wyjątkowo, kiedy mówimy o finansowaniu dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodę na kredyt obrotowy dla spółki z o.o. musi wydać również jej rada nadzorcza – ale tylko wtedy, gdy kwota długu przekracza połowę wartości jej kapitału zakładowego. Jeśli jednak kwota kredytu obrotowego dla spółki z o.o. ma być niższa, wystarczy, że zgodzi się na nią tylko prezes.
Najlepszy kredyt obrotowy – jak go znaleźć?
Gubisz się w ofertach i nie wiesz, które finansowanie będzie dla Ciebie najkorzystniejsze? Nie musisz ich przeglądać samodzielnie – wystarczy skorzystać z rankingu kredytów obrotowych. To darmowe, aktualizowane na bieżąco narzędzie, dzięki któremu nie tylko poznasz najświeższe oferty, lecz także porównasz warunki, dzięki czemu łatwiej będzie Ci wybrać najlepszy kredyt obrotowy dla firm. Ranking powstaje w oparciu o analizę wielu warunków – nie tylko oprocentowania i prowizji, lecz także pod względem dostępnych kwot czy czasu trwania kredytu obrotowego. Ranking to jednak nie jedyne narzędzie pomocne w dokonywaniu decyzji. Innym jest kalkulator takich produktów. Jest to usługa interaktywna – w odpowiednie pola należy wpisać interesujące Cię warunki lub parametry dotyczące Twojej firmy. Następnie, w ramach wyników otrzymasz nie tylko całkowite koszty i wysokość raty, ale i konkretne banki oferujące najlepiej dopasowany do Ciebie kredyt obrotowy. Kalkulator należy jednak traktować jako wskazówkę – wiele warunków jest bowiem ustalanych indywidualnie, a marżę takiego kredytu można obniżyć drogą negocjacji.