Góry Świętokrzyskie znajdują się w południowo-wschodniej Polsce i stanowią część Wyżyny Kieleckiej. Skąd wzięła się ich nazwa? W klasztorze na Łysej Górze znajdowały się relikwie Krzyża Świętego i na ich cześć postanowiono nazwać niski łańcuch górski znajdujący się na Kielecczyźnie.
Góry Świętokrzyskie są również jednymi z najstarszych w Europie, zaraz obok Sudetów. Najwyższy szczyt gór Świętokrzyskich? Oczywiście Łysica, która przyjęto, że ma 614 m n.p.m. Kilkukrotnie były zalewane przez morze, niszczone, a także wypiętrzane. Ich cechą charakterystyczną są strome stoki, a także głębokie doliny. Ich tereny objęte zostały Świętokrzyskim Parkiem Narodowym, a centrum całego regionu są Kielce.
Góry Świętokrzyskie – szczyty, które przechodzą zawirowania
Przez wiele lat utarło się, że najwyższy szczyt gór Świętokrzyskich to Łysica. W 2018 roku okazało się jednak, że po przeprowadzeniu badań przez Świętokrzyski Park Narodowy, obecnie najwyższym szczytem w tym paśmie górskim jest Góra Agaty, która mierzy 613,96 m n.p.m, a Łysica „jedynie” 613,31 m n.p.m. Skała Agaty jest wschodnim wierzchołkiem Łysicy.
Okazuje się, że naukowcy od dawna mieli wątpliwości, czy Łysica faktycznie jest najwyższym szczytem, jaki posiadają góry Świętokrzyskie. Dzięki bardzo dokładnym pomiarom, wszelkie niejasności zostały rozwiane. Śmiało można teraz powiedzieć, że góry Świętokrzyskie mają nowy najwyższy szczyt.
A co warto wiedzieć o dotychczasowym, najwyższym szczycie gór Świętokrzyskich? Łysica jest zbudowana z kwarców oraz łupków kambryjskich. Porastają ją lasy. Partie szczytowe są porośnięte jodłami, a w niższych znajdują się drzewa jodłowo-bukowe.
Na uwagę zasługują także inne szczyty gór Świętokrzyskich:
- Święty Krzyż – 595 m n.p.m. – inna jego nazwa to Łysa Góra. Zachowały się tam wały kamienne z VII-X wieku. W czasach Bolesława Chrobrego, w 1006 roku osadzono tu pierwszych zakonników.
- Klonówka – 473 m n.p.m. – stanowi najwyższe wzniesienie Pasma Masłowskiego. Można z niej podziwiać przepiękną panoramę na Dolinę Kielecko-Łagowską.
Największe tajemnice gór Świętokrzyskich
Dawniej góry Świętokrzyskie były najmniej dostępnym regionem w całej Polsce. Do dnia dzisiejszego znajdujące się tam szlaki turystyczne są mało uczęszczane, a część z nich jest w ogóle nieprzetartych. Występujące tu formacje skalne i rumowiska stały się prawdziwą pożywką dla lokalnych gawędziarzy. Dzięki ich wyobraźni, stoki Łysicy zostały przyrównane do czarownic, które miały się tam zbierać w noc świętojańską na sabat.
A co ze Świętym Krzyżem? Znajdujący się tam ślad na skale to stopa diabła, który uciekał przed światłem dziennym. Ludowe wyobrażenia są niezwykłe i budują poniekąd tajemniczość gór Świętokrzyskich.
Góry Świętokrzyskie – szlaki turystyczne, o których warto wiedzieć
Co warto zobaczyć odwiedzając góry Świętokrzyskie? Przede wszystkim ich charakterystyczne ukształtowanie oraz różnorodność. Pomocny będzie w tym na pewno czerwony Główny Szlak Świętokrzyski, który ma aż 105 km długości. Rozpoczyna się w Gołoszycach i kończy się w Kuźniakach. Na jego trasie znajdują się najwyższe szczyty, jakie posiadają góry Świętokrzyskie, a także liczne atrakcje.
Ze Świętej Katarzyny na Łysicę do Świętego Krzyża
Wejście na Łysicę nie powinno stanowić dla nikogo większego problemu, ponieważ jest bardzo przyjemne, mało strome i niemęczące. Na samym szczycie czeka nas prawdziwa atrakcja, gołoborza czyli rodzaj pokrywy stokowej kojarzonej z rumowiskiem górskim. Kolejną atrakcją jest Święty Krzyż, który jak najbardziej warto zobaczyć na własne oczy będąc w tym regionie. Z Łysicy roztacza się przepiękny widok na całą okolicę, a to dodatkowa zachęta, aby zdecydować się na tę górską wyprawę.
Rezerwat Karczówka
Teren spacerowo-rekreacyjny, który zachwyca wspaniałą panoramą na całe Kielce, a przy odrobinie szczęścia i podczas pięknej pogody, można będzie podziwiać całą panoramę na Góry Świętokrzyskie. W rezerwacje warto odwiedzić pobernardyński klasztor z XVII wieku.
Rezerwat przyrody Kadzielnia
Przez Kadzielnię zbudowaną z wapieni górnodewońskich prowadzi czerwony szlak miejski usytuowany w Kielcach. Całość ma wysokość 295 m n.p.m. Jest to największe skupisko jaskiń (jest ich 25) na Kielecczyźnie, a najdłuższa z nich to Jaskinia Odkrywców.
Kadzielnia wykorzystywana jest dziś jako amfiteatr, w którym obywa się wiele wydarzeń kulturalnych. Mieści 5,5 tysiąca osób, które podczas wydarzeń zasiadają na charakterystycznych ławeczkach.
Góry Świętokrzyskie – atrakcje, jakie dla odwiedzających ma ten region
Czy góry Świętokrzyskie atrakcje mają zróżnicowane? Jak najbardziej tak. Nie musisz decydować się na typowo górską wyprawę, aby poczuć piękno tego terenu. Przygotowaliśmy kilka alternatywnych propozycji. Jakich?
- Muzeum Zabawek i Zabawy – jest to najstarsze, a jednocześnie największe muzeum zabawek w Polsce. Oprócz zwiedzania, można wybrać się również na kawę do mieszczącej się w tym samym obiekcie kawiarni Kawka Zabawka.
- Galeria Minerałów i Skamieniałości – znajdują się w niej okazy z całego świata. Podziwiać można tutaj m.in. krzemień pasiasty.
- Zamek Królewski w Chęcinach – malowniczo położony na niewielkim wzgórzu robi wrażenie na wszystkich odwiedzających. Z jego baszt rozciąga się przepiękny widok na całą okolicę, a w pogodne dni można wypatrywać nawet panoramę Tatr.
Polecamy również, aby bardzo dokładnie zwiedzić Kielce, czyli stolicę gór Świętokrzyskich. Jest nazywana również geologicznym muzeum pod gołym niebem. Wszystko dlatego, że na terenie zajmowanym przez miasto znajduje się aż cztery geologiczne rezerwaty, a także jeden krajobrazowy, czyli Karczówka.
Będąc w Kielcach, obowiązkowo warto odwiedzić Pałac Biskupów Krakowskich, barokowy obiekt, który powstał w latach 1637-1641. Za budynkiem znajduje się przepiękny ogród włoski. Uroczy jest także kielecki rynek, który został wyznaczony w średniowieczu.