Film krótkometrażowy, czyli przewodnik po gatunku, którego 30 minut może zapaść w pamięć na całe życie
Większość reżyserów rozpoczyna od nich swoją przygodę z filmem. Jeżeli są w stanie w ciągu kilkunastu minut zaciekawić i zainteresować widza, o swoją przyszłość w branży mogą być spokojni. Poprzez realizację filmów krótkometrażowych budują siebie jako artystów dojrzałych, kreatywnych i twórczych. Krótkie formy filmowe od lat cieszą się sporym zainteresowaniem. Zdobywają nagrody na licznych festiwalach, choć z popularnością wśród widzów bywa różnie. Tylko nieliczne produkcje na dłużej zapadły w pamięci światowej oraz polskiej widowni.
Film krótkometrażowy – podstawowe cechy
Film krótkometrażowy to produkcja, która mieści się w przedziale czasowym do 60 minut. Jednak najlepsze filmy krótkometrażowe mają do 30 minut. Dawniej, pomysł na film krótkometrażowy rodził się w głowach reżyserów jako pewnego rodzaju wstęp do produkcji pełnometrażowej. Na szczęście z biegiem czasu to podejście ulegało zmianie i filmy krótkometrażowe są niezależnymi produkcjami, docenianymi na równi z produkcjami trwającymi po 2 godziny.
Wśród filmów krótkometrażowych występują:
- animacje,
- dokumenty,
- fabuły.
Jesteś ciekawy, jaki był pierwszy film krótkometrażowy? Powstał on w 1888 roku i prezentował rodzinę reżysera Louisa Aimé Augustina Le Prince’a. Nosił tytuł „Roundhay Garden Scene”.
Jak nakręcić film krótkometrażowy?
Kręcenie filmu krótkometrażowego pod względem technicznym niczym nie różni się od realizacji filmu pełnometrażowego. Podstawą jest scenariusz, na podstawie którego powstanie cały obraz. To tutaj zapada decyzja, jaką długość powinien posiadać film, aby oddać wszystko, co reżyser chce pokazać.
Jeżeli podjęta zostanie decyzja, że powstanie film krótkometrażowy, jedno jest pewne: pisanie scenariusza zajmie znacznie mniej czasu niż do produkcji pełnometrażowej. Wynika to z konieczności przygotowania mniejszej ilości tekstu.
To, jaką specyfikę będzie posiadał film krótkometrażowy, w dużej mierze zależy od wybranego gatunku: czy będzie to film animowany, film dokumentalny czy film fabularny.
Kiedy warto nakręcić film krótkometrażowy? Gdy chcesz przekazać prostą fabułę
Krótkometrażowe filmy, dzięki ograniczonemu czasowi, nie mogą być zbyt zawiłe. Ich fabuła musi być prosta, aby udało się wyjaśnić wszystkie zawarte wątki w ciągu 30, maksymalnie 60 minut. To nie lada sztuka. Trzeba wykazywać się kompaktowym myśleniem, logiką postępowania, a także dużą kreatywnością. Nie da się ukryć, że najlepsze filmy krótkometrażowe są tworzone przez mistrzów gatunku.
Wśród polskich reżyserów, najlepsze filmy krótkometrażowe ma na swoim koncie Krzysztof Kieślowski. Swego czasu przygotował dwa niezwykłe dokumenty:
- „Gadające głowy” – film przybiera formę ankiety przeprowadzanej wśród ludzi w różnym wieku. Rozmowy opierają się na pytaniach dość banalnych: co jest ważne w życiu? Co chce się robić w przyszłości? Dlaczego ten film krótkometrażowy uznawany jest za bardzo dobry? Ponieważ pokazuje w znakomity sposób przekrój społeczeństwa i zmianę myślenia wraz z wiekiem, i to w kompaktowej formie.
- „Byłem żołnierzem” –film krótkometrażowy przybrał formę wywiadu. Potoczny język, którym posługują się żołnierze gwarantuje autentyczność przedstawianych opowieści. W ciągu kilkunastu minut, widz obserwuje prawdziwy manifest ostrzegający przed wojną i jej okrucieństwem.
Jakie są najlepsze filmy krótkometrażowe? Animowane produkcje robią największą furorę!
Animacja to gatunek, na który należy zwrócić szczególną uwagę w przypadku omawiania filmów krótkometrażowych. To właśnie na tę specyficzną długość filmu decydują się twórcy, którzy chcą zawojować animacyjny świat.
Polskim mistrzem gatunku jest zdecydowanie Tomasz Bagiński. Stworzył „Animowaną historię polski”, która okazała się wielkim sukcesem. W produkcji zostały przedstawione wybrane fakty z historii Polski. W 2010 roku produkcja reprezentowała Polskę podczas Expo 2010 w Szanghaju, a także otworzyła 35. Festiwal Filmów Fabularnych w Gdyni.
Kolejną produkcją krótkometrażową, o której zdecydowanie warto wspomnieć jest „Zbrodnia i kara” Piotra Dumały. Rysunki powstały na płycie gipsowej, co nadaje unikatowy charakter całej produkcji. Animacja pozwala na bardzo dokładne poznanie powieści Dostojewskiego, ale z nieco innej perspektywy.
Nie można również nie wspomnieć o produkcji z 1983 roku, w reżyserii Zbigniewa Rybczyńskiego „Tango”. Jest to zdecydowanie najlepszy film krótkometrażowy w wersji animowanej, czego potwierdzeniem jest Oscar. Przedstawione zostały w nim losy ludzi, którzy wchodzą do pokoju w bloku. Trwa zaledwie 10 minut, a zrobił międzynarodową furorę.
Przegląd festiwali, na których wyświetlane są najlepsze filmy krótkometrażowe
ŻUBROFFKA – Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych. Festiwal powstał, aby stworzyć przestrzeń do wymiany nowatorskich, nowoczesnych i wyjątkowo kreatywnych idei. Jest to największa w północno-wschodniej Polsce impreza filmowa, na której prezentowane są najciekawsze filmy krótkometrażowe z Polski i całego świata. Biorą one udział w konkursie: m.in. najlepsza Animacja, Dokument, Fabuła oraz autor Najlepszych Zdjęć.- Krakowski Festiwal Filmowy– dawniej Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych. Prezentowane są na nim od 1961 roku filmy krótkometrażowe, dokumentalne oraz animowane. Jest to jedno z najważniejszych wydarzeń w Europie, jeżeli chodzi o branżę filmową. Wyłaniany jest tu najlepszy film krótkometrażowy, dokumentalny, muzyczny dokument, a także najlepszy polski film krótkometrażowy.
- Warszawski Festiwal Filmowy–istnieje od 1985 roku. Jest ceniony na równi z innymi festiwalami filmowymi, takimi jak festiwale w Cannes. Za filmy krótkometrażowe można otrzymać nagrodę w czterech kategoriach:Short Grand Prix, Najlepszy Animowany Film Krótkometrażowy, Najlepszy Aktorski Film Krótkometrażowy, Najlepszy Dokumentalny Film Krótkometrażowy.
Dlaczego warto oglądać dobre filmy krótkometrażowe?
Wiele jest takich osób, które krótkometrażowe filmy omijają szerokim łukiem. Uznają je za mało ciekawe i niewymagające uwagi. Z czego to wynika? Przede wszystkim z małej znajomości gatunku, a także nieobecności tego typu produkcji w popularnych sieciach kinowych. Warto jednak odczarować filmy krótkometrażowe i się do nich przekonać.
Najlepsze filmy krótkometrażowe są dostępne w internecie. Można bez problemu znaleźć je zarówno na YouTube, ale również na tematycznych stronach poświęconych filmom. Dzięki specyficznej długości, nie ma żadnych problemów z ich udostępnieniem na różnych platformach.
Poświęcasz tylko 10 minut, a nie 2 godziny, aby przekonać się, czy film krótkometrażowy jest godny uwagi. Najdłuższa produkcja tego typu trwa zwykle do 60 minut, ale standardem jest kręcenie jak najkrótszych materiałów. Nawet najgorszy film krótkometrażowy, który trwa 10 minut będziesz w stanie obejrzeć i wyrobić sobie na jego temat zdanie. Jednego wieczoru można prześledzić nawet kilkanaście takich produkcji.
Pomysł na film krótkometrażowy zwykle jest bardzo innowacyjny.Ta forma wybierana jest zwykle przez wyjątkowo kreatywnych artystów, dlatego można liczyć na ciekawe rozwiązania techniczne oraz zastosowanie niespotykanych w filmach pełnometrażowych koncepcji. Film krótkometrażowy daje duże pole do eksperymentów.
Co zrobić, aby film krótkometrażowy okazał się hitem sprzedażowym?
Najwięcej zarabiają filmy, których dystrybucja odbywa się w kinie. I tu pojawia się pierwszy problem, na jaki napotykają filmy krótkometrażowe. Niewiele jest wielkich sieci kinowych, które decydują się na emisję takich właśnie produkcji. Przykładów odbiegających od reguły można szukać we Francji, gdzie zdarza się dystrybucja filmów krótkometrażowych, ale na zasadzie doklejenia do filmu pełnometrażowego, jeżeli tematyki są zbliżone.
Problemem nie są same kina, ale małe zainteresowanie publiczności tego typu formami. Nadal pokutuje opinia, że filmy krótkometrażowe są dla wybranych, prawdziwych koneserów, a nie dla masowej publiczności.
Podstawą w dystrybucji filmów krótkometrażowych jest ich jak najszybsze zaprezentowanie, czy to w internecie, czy w telewizji. Nie można zwlekać zbyt długo, ponieważ albo temat będzie już nieaktualny, albo dane media nie będą zainteresowane jego wyświetleniem. Kując żelazo puki gorące, czyli od razu po sukcesie na festiwalu filmowym, można najwięcej dla siebie ugrać. Trzeba przede wszystkim zdawać sobie sprawę z realiów rynku, z jego dynamiki oraz bezwzględności.
Aby film krótkometrażowy mógł zarobić, potrzebuje bardzo dobrego agenta sprzedaży, który zna rynek i dokładnie wie, do jakich drzwi zapukać, aby wynegocjować najlepsze warunki. Za jego sprawą naprawdę dobry film krótkometrażowy zostanie zaprezentowany szerokiej publiczności, będzie miał znakomitą promocję, a dzięki temu zainteresuje wielu. To pozwoli filmom krótkometrażowym zwiększyć swoją popularność.