Abonament RTV

Na całym świecie media publiczne finansowane są w rozmaity sposób. Część z nich utrzymuje się z dotacji rządowych i reklam, w przypadku innych źródłem dochodów jest opłata za abonament radiowo-telewizyjny. W Polsce głównym rozwiązaniem wsparcia finansowego dla publicznych nadawców radia i telewizji pozostaje abonament RTV. Abonament jest obowiązkowy, jednak występują od tej reguły pewne wyjątki. Wobec tego, kto jest zwolniony z opłat abonamentu RTV? I jak zapłacić abonament RTV?

Czym jest abonament radiowo-telewizyjny?

Abonament radiowo-telewizyjny to opłata, która ma na celu utrzymywanie finansowe przez państwo mediów publicznych – radia i telewizji. Opłata za abonament RTV w Polsce obowiązuje posiadaczy odbiorników radiowo-telewizyjnych i jest obowiązkowa.  

Mimo że abonament radiowo-telewizyjny jest w Polsce od lat obowiązkowy, to wciąż poważnym problemem dla państwa jest jego ściągalność. Dla przykładu według danych za 2016 rok wynika, że wśród ponad 13 milionów gospodarstw domowych jedynie połowa miała zarejestrowana odbiorniki radiowe i telewizyjne, z czego ponad połowa zwolniona była z opłat abonamentowych. Wśród pozostałych natomiast abonament RTV opłaciła do końca roku nieco ponad jedna trzecia, co stanowi 17 proc. mających zarejestrowane odbiorniki i 8 proc. ogółu gospodarstw domowych. Jednocześnie według raportu Centrum Badań Opinii Społecznej w tym samym 2016 roku wynika, że Polacy jednoznacznie opowiadają się za zniesieniem abonamentu (tego zdania było około 60 proc. ankietowanych) i są zwolennikami dotacji bezpośrednio z budżetu państwa. Mimo to pamiętać należy, że abonament radiowo-telewizyjny wciąż pozostaje obowiązkowy. 

Abonament RTV. Ustawa o opłatach abonamentowych

Abonament RTV w Polsce regulowany jest na mocy podstawowego w tym zakresie aktu prawnego – Ustawy o opłatach abonamentowych z dnia 21 kwietnia 2005 roku. Na jej mocy abonament RTV jest podstawowym środkiem utrzymywania publicznych nadawców radia i telewizji. Ustawa ta odpowiada na najważniejsze pytania dotyczące funkcjonowania opłaty, jaką jest abonament radiowo-telewizyjny, w szczególności na to:

• Ile wynosi abonament RTV?
• jak opłacić abonament RTV?
• Kto jest zwolniony z opłat abonamentu RTV?

Do innych polskich aktów prawnych w sposób bardziej szczegółowy regulujących abonament RTV należą również rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, w których zapisach można znaleźć informacje o aktualnych stawkach za abonament radiowo-telewizyjny. 

Czy abonament radiowo-telewizyjny jest obowiązkowy?

Według obowiązujących w Polsce przepisów, przede wszystkim ustawy o opłatach abonamentowych, abonament radiowo-telewizyjny jest obowiązkowy dla osób posiadających odbiorniki radiofoniczne i telewizyjne. Odpowiednie akty prawne regulują to, ile kosztuje abonament RTV, jak opłacić abonament RTV czy kto jest zwolniony z opłat abonamentu radiowo-telewizyjnego. 

Abonament RTV – zwolnienia. Kto jest zwolniony z opłat?

Istnieją jednak pewne wyjątku od konieczności uiszczania opłaty, jaką jest abonament RTV. Kto zwolniony jest z jego opłacania?

Zwolnieni z opłat są w 2020 roku osoby: 

• całkowicie niezdolne do pracy na podstawie stosownych orzeczeń lekarskich, w tym należące do I grupy inwalidów, posiadające zaświadczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz trwałej lub okresowej, całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym
• bezrobotne
• posiadające prawo do zasiłku przedemerytalnego 
• posiadające prawo do świadczenia przedemerytalnego
• inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci będący inwalidami wojennymi i wojskowymi, a także członkowie rodzin pozostałych po kombatantach będących inwalidami wojennymi lub wojskowymi
• represjonowani (na podstawie legitymacji osoby represjonowanej)
• osoby, które ukończyły 75 lat
• otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne lub rentę socjalną
• niesłyszące (ze stwierdzoną całkowitą głuchotą lub obustronnym upośledzeniem słuchu)
• niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza 15 proc.
• które ukończyły 60 rok życia i posiadają prawo do emerytury (uwaga – jej wysokość nie może przekraczać miesięcznej kwoty 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym według danych Głównego Urzędu Statystycznego)
• spełniające określone kryteria dochodowe (np. osoby przyjmujące zasiłek rodzinny)
• mające prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych wynikających z ustawy o pomocy społecznej (do świadczeń tych należą: zasiłek stały, okresowy, celowy, zasiłek lub pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie, pomoc na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki, pomoc dla rodzin zastępczych, świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Polsce status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przez sąd)
• otrzymujące zasiłek dla opiekuna
• osoby zaliczone do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa pozostającego w związku z zatrudnieniem 
• osoby posiadające status weterana poszkodowanego 

Abonament RTV. Kto zwolniony z pełnej stawki?

Oprócz całkowitego zwolnienia z opłaty, jaką jest abonament radiowo-telewizyjny, można w określonych przypadkach uzyskać ulgę z jego pełnej stawki. Dotyczy to:

• podmiotów leczniczych, które nie są przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej 
• sanatoriów i żłobków
• publicznych i niepublicznych jednostek organizacyjnych systemu oświaty
• publicznych i niepublicznych uczelni
• domów pomocy społecznej 

Powyższe instytucje mogą liczyć na tylko jedną opłatę, bez względu na to ile odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych posiadają (o ile znajdują się w jednym budynku). 

Abonament RTV. Emeryci zwolnieni z opłat?

Czy osoby przyjmujące emeryturę muszą uiszczać opłatę za abonament radiowo-telewizyjny? To częste pytanie zadawane o abonament RTV. Emeryci zwolnieni są z opłaty, o ile wysokość świadczenia emerytalnego nie wynosi więcej niż połowa kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym według danych Głównego Urzędu Statystycznego. Jednak w przypadku osób, które ukończyły 75 rok życia, wysokość emerytury nie ma już znaczenia – wówczas zwolnieni z opłaty, jaką jest abonament RTV, są wszyscy po 75 roku życia. 

Ile wynosi abonament RTV?

Ile kosztuje abonament RTV – to pytanie zadaje sobie wiele osób chcących zgodnie z prawem uiszczać opłatę radiowo-telewizyjną. Najprostszym sposobem zasięgnięcia wiedzy o aktualnych stawkach jest wejście na stronę internetową Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, gdzie można znaleźć najnowsze rozporządzenia i informacje z tabelami opłat, a wszystko to podane w przystępny i łatwy w odbiorze sposób. Innym krokiem jest pójście na pocztę – to właśnie Poczta Polska jest ustawowo uprawniona do pobierania opłaty, jaką jest abonament RTV. Opłata za abonament radiowo-telewizyjny może się różnić w zależności od roku, dlatego warto śledzić komunikaty Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. 

Wysokość abonamentu RTV w 2020 roku

Wysokość abonamentu RTV w 2020 roku reguluje Rozporządzenie KRRiT z dnia 4 czerwca 2019 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2020 r. Aktualna opłata za abonament radiowo-telewizyjny podana jest również w dokumencie Informacja o abonamencie RTV – podstawa prawna, wysokość oraz tryb i sposób wnoszenia opłat, zwolnienia i ulgi w opłatach abonamentowych. 

Z powyższych dokumentów dostępnych na stronie internetowej Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji dowiedzieć się można:

• ile wynosi abonament RTV w roku 2020
• jak zapłacić abonament RTV
• kto jest zwolniony z opłat

Poniższa tabela (opłata abonament RTV) przedstawia stawki opłat za abonament radiowo-telewizyjny w 2020 roku. 

Opłata abonament RTV – rok 2020

Abonament RTV – przypisany do osoby czy lokalu?

Abonament RTV – do osoby czy do mieszkania? Do czego przypisana jest opłata, jaką jest abonament radiowo-telewizyjny? To pytanie również często zadawane przez osoby, które chcą rozliczać się z abonamentu, a nie mają pewności co do konkretnych zasad naliczania jego kwoty. 

Przepisy prawne i regulacje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji dają na to pytanie jednoznaczną odpowiedź: każdy odbiornik radiofoniczny lub telewizyjny przypisany jest do osoby, nie zaś do lokalu mieszkalnego. 

Abonament RTV za 2 telewizory

Podobne wątpliwości dotyczą tego, czy w przypadku posiadania kilku odbiorników (na przykład dwóch telewizorów), zwiększa się opłata abonamentu RTV. Abonament radiowo-telewizyjny jest w przypadku posiadania dwóch odbiorników taki sam, jak za jeden odbiornik. Nie ma również znaczenia to, gdzie odbiorniki się znajdują (w samochodzie, w domu, w mieszkaniu czy w domu letniskowym). 

Abonament RTV. Przedawnienie

Istnieją pewne okoliczności, w których przedawnia się opłata za abonament RTV. Przedawnienie dotyczy sytuacji, kiedy mija 5 lat od momentu powstania długu. Reguluje to dokładnie Ordynacja podatkowa (art. 70). 

Abonament RTV. Kary za niepłacenie

Kiedy korzysta się z zarejestrowanych odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, należy płacić abonament RTV. Kary za nieuiszczanie opłaty, jaką jest abonament radiowo-telewizyjnych, mogą być bowiem dotkliwe. Za niepłacenie abonamentu RTV grozi kara w wysokości trzydziestokrotności miesięcznej kwoty abonamentu, czyli w roku 2020 aż 681 zł. Podmiotem odpowiedzialnym za kontrolę rejestracji odbiorników jest Poczta Polska. 

Jak zapłacić abonament RTV?

Jak zapłacić abonament RTV? Jest to bardzo proste. Podmiotem odpowiedzialnym za przyjmowanie opłaty, jaką jest abonament radiowo-telewizyjny, jest Poczta Polska. Abonament RTV pobierany jest za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, dlatego pierwszym krokiem powinno być ich zarejestrowanie. Według obowiązującego prawa należy uczynić to w placówkach pocztowych w terminie 14 dni od momentu wejścia w ich posiadanie. Można również zarejestrować je za pośrednictwem strony internetowej Poczty Polskiej. Co ważne, jak mówią przepisy prawne, nie jest konieczne rejestrowanie odbiorników w trzech przypadkach:

• wykorzystywania ich wyłącznie przy tworzeniu audycji lub innych przekazów
• wykorzystywania ich wyłącznie do tworzenia, rozpowszechniania lub rozprowadzania programów radiowych i telewizyjnych (w tym do kontroli jakości rozpowszechniania lub rozprowadzania)
• przeznaczenia przez przedsiębiorcę do sprzedaży lub przekazania osobom trzecim do używania na podstawie umów (jeżeli czynności te należą do przedmiotu działalności gospodarczej przedsiębiorcy)

Po rejestracji swoich odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, opłaty za abonament RTV uiszczać należy w placówkach Poczty Polskiej lub za pośrednictwem jej strony internetowej. Powinno się to uczynić do 25 dnia każdego miesiąca okresu rozliczeniowego. W przypadku zwłoki w opłatach naliczane są odsetki w wysokości takiej, jak w przypadku zaległości podatkowych. 

Abonament RTV. Jak przestać płacić?

Często zdarza się tak, że w czasie kiedy opłacamy abonament RTV, nabywamy z różnych powodów praw zwalniających z jego opłat (na przykład przekraczamy 75 rok życia). W takiej sytuacji należy przedstawić w urzędzie pocztowym dokumenty potwierdzające uprawnienia do zwolnienia z opłat abonamentowych. Zwolnienie takie przysługuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedstawiono odpowiednie potwierdzenie w placówce pocztowej. 

Jednak zdobycie odpowiednich ustawowych uprawnień to niejedyna sytuacja, kiedy można przestać płacić abonament RTV. Zwolnienia można uzyskać również po tym, jak pozbędziemy się nadajników radiofonicznych lub telewizyjnych. Należy wówczas je wyrejestrować z ewidencji prowadzonej przez Pocztę Polską. 

Abonament RTV. Jak sprawdzić zaległość?

Aby sprawdzić swoje zaległe należności w ramach opłaty, jaką jest abonament RTV, wystarczy podać pracownikowi Poczty Polskiej – osobiście lub za pośrednictwem infolinii – podstawowe dane płatnika. Należą do nich imię i nazwisko osoby, na którą zarejestrowany jest odbiornik. W razie gdy zaległa kwota jest wysoka i trudno będzie ją spłacić jednorazowo, warto zapytać o możliwość rozłożenia jej na raty. W tym celu powinniśmy złożyć wniosek skierowany do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (jego wzór dostępny jest na stronie internetowej KRRiT). 

Przez Emil Kwidziński - Emil Kwidziński Autorem tekstu jest Emil Kwidziński, naukowo związany z Uniwersytetem Gdańskim, zawodowo z branżą reklamową. Pisze o tym, co pochłania go na co dzień – o kulturze i sztuce, historii, muzyce, podróżach i naukach społecznych.