Dobrem całej ludzkości jest przyroda. To z niej czerpiemy wiele zasobów, które są niezbędne do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. Nie jest jednak tylko źródłem zasobów naturalnych, ale również przestrzenią, którą można się zachwycać. Przyroda jest po prostu piękna i jedyna w swoim rodzaju. Najbardziej można doświadczyć jej wyjątkowości, gdy udamy się na tereny, gdzie występuje w niezmienionej przez człowieka forma. Taka przyroda jest wartością samą w sobie.
Musisz mieć świadomość, że niektóre działania człowieka szkodzą w dużym stopniu różnorodności biologicznej, a także przyczyniają się do wymierania wielu gatunków zwierząt oraz roślin. Należy mieć świadomość tego, że nie do końca zasoby naturalne są nieograniczone. Trzeba nimi w racjonalny sposób zarządzać, aby przyszłym pokoleniom nie brakło wody czy też czystego powietrza. Zdając sobie sprawę z podstawowych zasad, jakie spoczywają na każdym z nas, ochrona przyrody będzie przychodziła naturalnie, bez większego wysiłku.
Jak wygląda ochrona przyrody w Polsce?
16 kwietnia 2004 roku weszła w życie Ustawa o ochronie przyrody, w której zostały określone wszystkie zasoby, które należy chronić. Wśród najważniejszych można wymienić dziko występujące gatunki roślin i zwierząt, siedliska przyrodnicze, krajobrazy, zieleń w miastach oraz na terenach wiejskich, jak i zwierzęta prowadzące wędrowny tryb życia.
W wymienionej ustawie określone zostało również, jaki cel ma ochrona przyrody w Polsce. Dowiedzieć można się, że przyrodę należy chronić, ponieważ tylko dzięki odpowiednim działaniom możliwe jest utrzymanie procesów ekologicznych, jak i stabilności ekosystemów, a także zachowanie równowagi biologicznej. Ochrona przyrody pozwala także zatrzymać dziedzictwo geologiczne i paleontologiczne dla przyszłych pokoleń, a także gwarantuje ciągłość wszystkich żyjących gatunków. Chroniąc przyrodę, nie pozbawiamy się walorów krajobrazowych, jak i dostępu do wielu zasobów, jakie produkuje natura. Dbając o środowisko, każdy z nas wyrabia w sobie nawyki związane z empatią, jak i troszczeniem się o dobro ogółu.
Warto wiedzieć, że temat ochrony środowiska nie jest żadną nowością. Już 250 lat p.n.e., król Ashoka zakazał polowania na wybrane gatunki zwierząt w Indiach. Z jego inicjatywy powstał również pierwszy rezerwat przyrody. Już 100 lat później, w Chinach ustanowiono przepisy chroniące lasy, jak i zabraniające wycinki drzew na masową skalę. Jak widać, ochrona przyrody trapiła władców i ludzi tak samo dawniej, jak i dziś.
Dlaczego warto chronić przyrodę?
Motywy kulturowe
Przyroda odgrywa bardzo ważną rolę w kulturze każdego kraju. Bez niej nie powstałyby najpiękniejsze obrazy najbardziej znanych artystów, czy też wiele przepięknych piosenek inspirowanych krajobrazami.
Motywy estetyczne
Piękno i harmonia jaką gwarantuje przyroda sprawia, że jej ochrona dla wielu osób jest czymś naturalnym. Zapierające dech w piersi krajobrazy są istotne dla wielu osób. Poruszeni widokiem zachodzącego słońca za horyzontem, stojąc nad brzegiem morza, wyjątkowi wrażliwcy starają się później dbać o czystość plaży, a także o to, aby mewy nie zjadały plastiku.
Motywy gospodarcze
Częstym powodem, dlaczego ochrona przyrody dla wielu osób jest tak istotna są korzyści, jakie z niej wynikają. W końcu to z przyrody pochodzi wiele zasobów naturalnych potrzebnych do życia. Bez lasów nie byłoby drzew, a bez procesów zachodzących w przyrodzie ropy naftowej czy węgla kamiennego. Pokazując ludziom, że poprzez ich niewłaściwe działania szkodą własnym interesom, można wiele osób zachęcić do tego, aby dbali o naturę.
Motywy naukowe
Chroniąc przyrodę, przyczyniamy się do rozwoju nauki. Tworząc banki genetyczne, jednocześnie rozwija się biotechnologię, która może mieć zbawienny wpływ na nasze zdrowie, jak i wiele procesów w przyszłości.
Motywy zdrowotne
Powietrze jest niezbędne do życia, ale tylko to niezanieczyszczone. W Polsce od 2017 roku trwa dyskusja na temat wpływu działań człowieka na zanieczyszczenia powietrza. Wskaźniki norm w wielu miastach są przekraczane wielokrotnie, co może być powodem rozwoju wielu chorób, jak i pojawiania się objawów chorobowych takich, jak depresja, bóle gardła, przewlekły kaszel. Nie dbając o jakość powietrza, a także dopuszczając do zachwiania bioróżnorodności, możemy za kilka lat zmniejszyć swoje szanse na wyleczenie oraz pozostanie w zdrowiu. Ochrona przyrody w Polsce powinna być tematem poruszanym regularnie.
Te gatunki wyginęły przez niewłaściwe działania człowieka!
Człowiek na przestrzeni tysięcy lat przyczynił się do wytępienia wielu gatunków zwierząt. Można wśród nich wymienić:
- Mamut włochaty – żył około 250 000 lat temu na terenach Azji i Europy, a jego największym przeciwnikiem był człowiek, który polował na jego mięso, kości oraz skórę.
- Tygrys tasmański – od czasów przybycia do Europy, był regularnie tępiony, ze względu na rzekome zagrożenie, jakie stanowił dla owiec. Ludzka chciwość, a także tasmański rząd przyczyniły się do tego, że tego gatunku nie ma już wśród nas.
- Gołąb wędrowny – w momencie odkrycia przez Kolumba Ameryki, żyło ich od 3 do 5 miliardów. W XIX wieku rozpoczęto intensywne polowania, które sprawiły, że w 1914 roku gatunek całkiem wymarł.
- Koziorożec pirenejski – jest to gatunek, który przestał istnieć w 2000 roku. Ostatni żyjący okaz zginął w przykrych okolicznościach, przygnieciony przez drzewo.
- Żółw olbrzymi z Pinty – łowili je bardzo chętnie rybacy z wysp Galapagos. Gatunek liczył zaledwie 2500 osobników, a ostatni okaz zmarł 24 czerwca 2012 roku.
- Niedźwiedź berberyjski – żył tylko w Afryce, a ostatni okaz z tego gatunku został zabity przez myśliwego w Maroko w 1870 roku.
To zaledwie kilka gatunków, które wyginęły przez chciwość i nieodpowiedzialność człowieka. Jest tego znacznie więcej.
Jak zapobiec wyginięciu kolejnych gatunków zwierząt oraz roślin?
Rozwój cywilizacji przyniósł nie tylko wiele korzyści, ale również zagrożeń, szczególnie dla zwierząt oraz roślin. Wiele działań człowieka przyczynia się do wymierania gatunków. Prognozuje się, że w niedalekiej przyszłości wyginą tak popularne zwierzęta, jak rysie, wilki czy niedźwiedzie. Już teraz należy podjąć działania, dzięki którym zagrożone gatunki zwierząt nadal będą mogły istnieć.
Ochrona przyrody wcale nie musi obciążać domowego budżetu. Można na przykład przeznaczać każdego roku 1% podatku z PIT na działalność fundacji, które zajmują się ochroną środowiska. Ponadto, zmieniając również własne przyzwyczajenia, przyroda może być w naturalny sposób chroniona. Nie chodzi o to, aby przykuwać się do drzew. Wystarczy przestrzegać podstawowych zasad ekologicznych, aby możliwa była skuteczna ochrona przyrody. Warto powstrzymywać się przed zakupem produktów wytwarzanych z zagrożonych gatunków, np. torebek ze skóry krokodyla czy futer z rysia. Tak niewiele potrzeba, aby ochrona przyrody przynosiła spodziewane rezultaty.
Jak na co dzień można dbać o przyrodę?
Oszczędzaj energię elektryczną
Gasząc światło, gdy nie przebywasz w danym pomieszczeniu, a także wyciągając ładowarkę z gniazdka, gdy nie ładuje telefonu zmniejszasz emisję gazów szklarniowych wywołujących efekt cieplarniany.
Segreguj odpady i staraj się produkować ich jak najmniej
Podstawowym zadaniem każdego człowieka jest segregowanie odpadów i wrzucanie ich do odpowiednio oznaczonych pojemników oraz worków. Dzięki temu, wiele produktów może zostać wykorzystanych ponownie. Używaj butelek zwrotnych i unikaj nabywania produktów plastikowych.
Oszczędzaj i dbaj o wodę
Woda nie jest nieograniczonym źródłem naturalnym, dlatego warto o nią dbać. Zrezygnuj z kąpieli w wannie na rzecz szybkiego prysznica. Ogranicz pranie do minimum, a także staraj się oszczędzać wodę podczas zmywania. Dbaj o to, aby w Twoim domu znajdowały się tylko szczelne krany oraz oszczędzające wodę sprzęty takie, jak pralka czy zmywarka.
Pamiętaj również, aby nie przyczyniać się do zanieczyszczania wody. Ochrona przyrody polega na tym, aby używać środków czyszczących neutralnych dla środowiska oraz, aby do kanalizacji nie wlewać pozostałości farb i innych tego typu środków.
Zrezygnuj z używania niektórych produktów
Nie używaj aerozoli, plastikowych opakowań oraz pojemników, a także produktów AGD z tworzyw sztucznych. Zamień zapalniczkę na zapałki.