Akcja „Pomagamy, nie oceniamy” to inicjatywa społeczno-edukacyjna, której celem było zwiększenie świadomości na temat problemu nadwagi i otyłości w Polsce. W ramach projektu przewidziano różne formy pomocy dla osób borykających się ze zbędnymi kilogramami, jak np. bezpłatne konsultacje dietetyczne. Z drugiej strony podjęto działania na rzecz promowania w społeczeństwie polskim podejścia opartego na empatii i wsparciu, zamiast osądzania osób zmagających się z tym problemem zdrowotnym. Dowiedz się, co dokładnie działo się podczas akcji „Pomagamy, nie oceniamy”.
„Pomagamy, nie oceniamy” – geneza akcji
Problem nadwagi i otyłości dotyka coraz większej liczby osób na całym świecie, a polska rzeczywistość wcale nie jest wyjątkiem. Polskie Centra Dietetyczne już w 2018 r. alarmowały, że ponad 50% Polaków ma nieprawidłową masę ciała, natomiast rok później, że liczba ta wzrosła do 61%. Jak widać, problem pogłębia się niesamowicie szybko, a co gorsza polskie społeczeństwo nie jest przygotowane do tego typu zmian. Osoby z nadwagą lub otyłe spotykają się z odrzuceniem i dyskryminacją – zdarza się to nawet w placówkach zdrowia.
Z jednej strony osoby takie dość rzadko udają się do lekarzy i dietetyków po pomoc, bo same nie są przekonane, że uda im się poprawić swoją wagę. Z drugiej strony zdarza się, że nawet w przychodni słyszą przykre komentarze, krzywdzące oceny czy wręcz odmowę pomocy. To przyczynia się do tego, że wiele osób o nieprawidłowej wadze poddaje się, a ich problemy ze zdrowiem oraz funkcjonowaniem w społeczeństwie tylko się pogłębiają.
W odpowiedzi na taki stan rzeczy Polskie Centra Dietetyczne postanowiły zorganizować kampanię, której celem było edukowanie w zakresie zdrowego stylu życia oraz wpłynięcie na społeczne nastawienie w stosunku do osób ze zbyt dużą wagą. To z kolei miało sprawić, że osoby otyłe będą bardziej skłonne do poszukiwania pomocy i będą mogły uzyskać ją bez stygmatyzacji. Ponadto projekt „Pomagamy, nie oceniamy” zawierał działania, które stanowiły bezpośrednie wsparcie dla osób otyłych czy z nadwagą.
Jakie były działania akcji „Pomagamy, nie oceniamy”?
Organizatorzy projektu „Pomagamy, nie oceniamy” uwzględnili wiele działań, które łącznie dawały wielopoziomowe wsparcie dla osób z nadwagą lub otyłością. Jednocześnie akcja zawierała elementy kierowane także do całego społeczeństwa, w tym osób, które aktualnie nie mają problemów z nadwagą.
Konsultacje z dietetykiem
Po pierwsze w całym kraju w gabinetach „Projekt Zdrowie” (Polskie Centra Dietetyczne) wszyscy chętni mogli skorzystać z darmowych konsultacji dietetycznych. W trakcie wizyty specjalista badał stan odżywienia pacjenta, określając jego BMI, przeprowadzał analizę składu ciała i określał, jaka jest skala problemu. Co bardzo ważne, pacjent otrzymywał też wskazówki, jakie postępowanie będzie w jego przypadku najlepszym rozwiązaniem.
Żeby umówić się na wizytę u dietetyka, należało wypełnić krótki formularz internetowy zamieszczony na stronie projektu. Wystarczyło podać w nim swoje imię i nazwisko, adres e-mail, miejscowość i numer telefonu, a potem czekać na kontakt ze strony organizatora projektu.
Edukacja prozdrowotna w terenie i online
W ramach akcji zorganizowano również wiele spotkań, prelekcji i warsztatów o tematyce związanej z utrzymaniem prawidłowej masy ciała i zdrowego stylu życia. Działania te kierowane były do mieszkańców różnych miejscowości podczas lokalnych imprez.
Dodatkowo przeprowadzono też webinary ze specjalistami, które transmitowane były online na żywo. Warto podkreślić, że w ich trakcie widzowie mogli nie tylko wysłuchać cennych porad, ale też na bieżąco zadawać ekspertom nurtujące ich pytania.
Materiały edukacyjne na stronie projektu
Poza tym na stronie internetowej projektu „Pomagamy, nie oceniamy” znalazło się wiele materiałów edukacyjnych związanych ze zdrowym stylem życia oraz problemem nadwagi i otyłości. Czytelnicy mogli dowiedzieć się, czym w ogóle jest otyłość i jak ją rozpoznać. Organizatorzy wyjaśniali też m.in. czym jest otyłość trzeciego stopnia (inaczej olbrzymia lub śmiertelna), w przypadku której zagrożenie powikłaniami, a nawet zgonem chorej osoby jest wielokrotnie większe. Wśród materiałów można było znaleźć przydatne artykuły na temat np. kluczowych czynników zwiększających ryzyko rozwoju nadwagi i otyłości, najważniejsze zasady wspomagające leczenie tych chorób czy porady dotyczące tego, jak wprowadzić zdrowe zasady odżywiania pozwalające na skuteczne schudnięcie.
Ponadto Polskie Centra Dietetyczne opublikowały na stronie bardzo ciekawy i rozbudowany raport pt. „Problem otyłości w Polsce”. Zainteresowane osoby mogły pobrać także e-book zawierający przepisy na zdrowe, smaczne i dietetyczne posiłki.
Specjaliści pracujący przy realizacji projektu pamiętali o tym, że aby terapia była skuteczna, nie wystarczy skupić się tylko na stronie fizycznej – potrzebne jest też zadbanie o tzw. ducha. Dlatego na stronie akcji znalazła się sekcja „Okiem pacjenta”, w której opisano prawdziwe historie osób, którym udało się znacząco zmniejszyć swoją wagę i tym samym zmienić swoje życie. Takie opowieści z życia wzięte mogły być ważną inspiracją i motywacją dla tych osób z nadwagą czy otyłością, które być może już niejednokrotnie próbowały walczyć z nadmierną masą ciała i po dotychczasowych porażkach nie mają już wiary w możliwość zmiany.
Z kolei do osób zdrowych skierowana była sekcja „Opinie ekspertów”. Tu znajdowały się wypowiedzi specjalistów m.in. na temat tego, jak duże znaczenie ma stosunek otoczenia do osób z problemem nadwagi czy otyłości. Wyjaśnienia ekspertów pozwalały lepiej zrozumieć, jak silnie wpływają na postawę i samoocenę osób z nadmierną masą ciała wszelkie szykany i inne negatywne zachowania oraz dlaczego niezwykle ważne jest wykazywanie się zrozumieniem i udzielanie wsparcia ludziom, którzy są otyli lub mają nadwagę.
Czym tak naprawdę jest otyłość?
Warto jeszcze doprecyzować, na czym polega niezrozumienie zjawiska otyłości w społeczeństwie. Niestety wiele osób jest przekonanych, że osoby, które są otyłe, po prostu za dużo jedzą, są „obżartuchami” i dlatego są same sobie winne. Natomiast prawda jest taka, że otyłość to złożone schorzenie metaboliczne. Jest to choroba o charakterze przewlekłym, którą cechuje nadmierne gromadzenie się w danym organizmie tkanki tłuszczowej. Co gorsza, otyłość może pociągać za sobą poważne konsekwencje zdrowotne – nierzadko przekłada się na pogorszenie stanu zdrowia i przyczynia do rozwoju innych chorób.
Właśnie dlatego jednym z podstawowych celów akcji „Pomagamy, nie oceniamy” była edukacja na temat faktów i walka z mitami – informowanie o tym, jakie są rzeczywiste przyczyny otyłości i w jaki sposób można ją bezpiecznie leczyć. Priorytetem było też wyciągnięcie na światło dzienne problemu, jakim jest dość powszechne traktowanie otyłych osób w naszym kraju i ciche przyzwolenie na ich dyskryminowanie w szkole, pracy czy ogólnie przestrzeni publicznej.
Akcja „Pomagamy, nie oceniamy” – dla dzieci, dorosłych i seniorów
Jak podawał organizator akcji, Polskie Centra Dietetyczne, problem nadwagi staje się coraz powszechniejszy wraz z naszym starzeniem się. Wśród seniorów, czyli osób powyżej 65 r.ż. nadwagę ma blisko połowa, bo aż 46% tej grupy wiekowej, z kolei otyły jest niemal co trzeci polski senior (około 32%). Jednak równie alarmująca jest tendencja, jaką można zaobserwować w najmłodszej grupie Polaków – odsetek dzieci w wieku szkolnym, których masa ciała jest wyższa niż wskazują normy, również stale rośnie.
Dlatego projekt „Pomagamy, nie oceniamy” przygotowany został z myślą nie tylko o dorosłych, ale też o seniorach i dzieciach. Na stronie internetowej akcji znajdowały się osobne zakładki, z których każda poświęcona została odrębnej grupie wiekowej. Zamieszczono tam np. zasady zdrowego stylu życia w przypadku osób starszych / dorosłych / dzieci. Uwzględniono przy tym nie tylko kwestie związane z odżywianiem, ale też suplementacją niezbędnych witamin i minerałów, aktywnością fizyczną czy społeczną.